STRATEGIA ROZWOJU GMINY BUCZKOWICE |
||||
|
||||
Lokalizacja Powiatu Bielskiego
Lokalizacja
Gminy Buczkowice w
Powiecie Bielskim |
Opracowanie przygotowane na zlecenie Gminy Buczkowice
przez
Beskidzki Fundusz Ekorozwoju SA
ul. Legionów 57, 43-300 Bielsko-Biała,
tel. (33) 810-10-54
reprezentowany przez
Prezesa Zarządu Małgorzatę Skucha
Konsultacja:
Stanisław Ginda Prezes Zarządu
Agencji Rozwoju Regionalnego w Bielsku-Białej
Spis treści:
1. WSTĘP................................................................................................................................................................................... 6
2. CHARAKTERYSTYKA GMINY BUCZKOWICE........................................................................................................... 7
2.1 Położenie i środowisko naturalne........................................................................................................... 7
2.2 Ukształtowanie terenu................................................................................................................................... 7
2.3 Gleby............................................................................................................................................................................... 7
2.4 Roślinność.................................................................................................................................................................. 7
2.5 Zwierzęta.................................................................................................................................................................... 8
2.6 Ludność gminy Buczkowice............................................................................................................................. 8
2.7 Oświata........................................................................................................................................................................ 9
2.8 Placówki medyczne na terenie gminy.................................................................................................... 10
2.9 Rolnictwo................................................................................................................................................................. 10
2.10 Przemysł i usługi................................................................................................................................................ 11
2.11 Infrastruktura techniczna...................................................................................................................... 12
2.11.1 Kanalizacja.................................................................................................................................................. 12
2.11.2 Sieć wodociągowa.................................................................................................................................... 13
2.11.3 Drogi................................................................................................................................................................ 13
2.11.4 Telefonizacja............................................................................................................................................... 14
2.12 Turystyka............................................................................................................................................................... 14
3. MISJA GMINY.................................................................................................................................................................... 15
4. ANALIZA SWOT (MOCNE I SŁABE STRONY ORAZ SZANSE I ZAGROŻENIA)........................................... 16
4.1. Analiza SWOT wg celów i obszarów..................................................................................................... 18
4.1.1. Cel I: Wzrost atrakcyjności gminy dla jej mieszkańców.............................................................................. 18
4.1.1.1. Obszar I: Środowisko życia mieszkańców....................................................................................................... 18
4.1.1.2. Obszar II: Ochrona zdrowia............................................................................................................................. 18
4.1.1.3. Obszar III: Edukacja......................................................................................................................................... 18
4.1.1.4. Obszar IV: Kultura........................................................................................................................................... 19
4.1.1.5. Obszar V: Handel............................................................................................................................................. 19
4.1.1.6. Obszar VI: Mieszkalnictwo............................................................................................................................. 19
4.1.1.7. Obszar VII: Praca............................................................................................................................................. 19
4.1.2. Cel II: Wzrost atrakcyjności turystycznej gminy........................................................................................... 20
4.1.2.1. Obszar I: Walory środowiska naturalnego....................................................................................................... 20
4.1.2.2. Obszar II: Walory środowiska kulturowego.................................................................................................... 20
4.1.2.3. Obszar III: Krajobraz....................................................................................................................................... 21
4.1.2.4. Obszar IV: Estetyka/Ład przestrzenny........................................................................................................... 22
4.1.2.5. Obszar V: Dostępność..................................................................................................................................... 22
4.1.2.6. Obszar VI: Infrastruktura turystyczna............................................................................................................ 22
4.1.2.7. Obszar VII: Usługi turystyczne....................................................................................................................... 23
5. CELE STRATEGICZNE, OPERACYJNE I SZCZEGÓŁOWE................................................................................... 24
5.1. Pola problemowe i obszary oddziaływania strategicznego.............................................. 24
5.2. Harmonogram osiągania zaplanowanych celów...................................................................... 26
5.3. WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW.................................................................... 31
A. INFRASTRUKTURA KOMUNALNA....................................................................................... 32
5.3.1.1. DOSKONALENIE INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ............................................................... 32
5.3.1.2. DOSKONALENIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ......................................................................... 34
5.3.1.3. DOSKONALENIE INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ OCHRONY ŚRODOWISKA........................ 37
B. KSZTAŁTOWANIE I DOSKONALENIE OCHRONY ŚRODOWISKA............... 38
1. Ochrona powietrza............................................................................................................................................... 38
2. Ochrona wód........................................................................................................................................................ 40
3. Ochrona gleby....................................................................................................................................................... 41
4. Ochrona lasów...................................................................................................................................................... 42
5. Ochrona przed hałasem........................................................................................................................................ 42
C. OCHRONA ZDROWIA........................................................................................................................ 44
D. ROZWÓJ OŚWIATY, EDUKACJI I KULTURY............................................. 45
E. MIESZKALNICTWO................................................................................................................... 50
F. PRACA........................................................................................................................................................ 51
5.4. WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY..................................................................................... 52
1. ROZWÓJ TURYSTYKI I SPORTU........................................................................................... 53
6. ZAŁĄCZNIK – METODY WDRAŻANIA STRATEGII.............................................................................................. 59
Wytyczenie określonej strategii działania w tym celów strategicznych, operacyjnych i szczegółowych wiąże się z określeniem obecnej pozycji gminy oraz wytyczeniem drogi jej rozwoju do 2015 roku. Istotnym elementem oceny możliwości i zagrożeń związanych z podejmowaniem lub kontynuowaniem określonych działań jest rozpoznanie przewidywanych kierunków i intensywności zmian, tj. antycypowanie działań poprzez wyciąganie określonych wniosków z wnikliwej analizy socjalnych, politycznych, ekonomicznych, ekologicznych i technologicznych zdarzeń występujących w teraźniejszości. Tego typu kompleksowe podejście do analizy pozwala na określenie swojej aktualnej pozycji oraz wyznaczenie strategicznych celów rozwojowych gminy Buczkowice bezpośrednio związanych ze zmianami w jej bliskim i dalekim otoczeniu.
Kształtowanie rozwoju jest procesem długofalowym obejmującym określenie kluczowych problemów i wyborze optymalnych rozwiązań z punktu widzenia złożoności celów i warunków ich realizacji. Tak postrzegany proces wymaga bardzo dokładnego określenia aktualnej pozycji gminy oraz zamierzeń na przyszłość. W związku z tym rozwój gminy widziany w obszarze jej aktualnych potrzeb i możliwości musi stanowić pewnego rodzaju „consensus” pomiędzy oczekiwaniami mieszkańców a obecnymi i przyszłymi możliwościami gminy.
Dodatkowym elementem jest konkurencja zewnętrzna pomiędzy gminami, która występuje jako element swoistej walki konkurencyjnej stanowiącej o sile lub słabości danej gminy. Strategia konkurencji podporządkowana jest sposobowi w jaki dana gmina zamierza konkurować na obranym rynku ze swoją konkurencją, przy czym jako konkurencję rozumie się nie tylko bezpośrednią konkurencję pomiędzy najbliższymi gminami, lecz rozszerza się to pojęcie na inne obszary oddziaływań.
Przyszłość gminy Buczkowice w coraz większym stopniu uzależniona będzie od uzyskania przewagi konkurencyjnej nad swoimi bliskimi i dalszymi konkurentami. Gminy podobnie jak przedsiębiorstwa działają w środowisku cechującym się wielością i różnorodnością działalności. Uzyskanie przewagi konkurencyjnej wymaga wielu różnorodnych przedsięwzięć strategicznych nakierowanych na poprawienie jednego lub wielu obszarów działalności gminy. Ma to szczególne znaczenie w gminach charakteryzujących się dużą konkurencyjnością wewnętrzną i ograniczonymi możliwościami rozwojowymi.
Uzyskanie przewagi konkurencyjnej przez gminę Buczkowice wiąże się z obraniem strategii identyfikacji segmentów rozwojowych (np. turystyki, mieszkalnictwa, usług wspomagających itp.). Zastosowanie strategii konkurencyjności oddziaływuje na jeden z dwóch obszarów; nowej niszy rozwojowej lub organizacji i zarządzania całością gminy. Gmina Buczkowice osiągnie swój sukces rozwojowy głównie poprzez poprawę pozycji strategicznej w stosunku do sąsiednich gmin i zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej oraz poprawę warunków socjalno-bytowych.
(Stanisław Ginda)
Gmina Buczkowice położona jest w południowej części województwa śląskiego. Gmina należy do powiatu bielskiego. Graniczy od wschodu z gminą Łodygowice, od zachodu z gminą Szczyrk, od południa z gminą Lipowa, a od północy z gminą Wilkowice. Powierzchnia gminy wynosi 19,3 km2, a w jej skład wchodzą cztery sołectwa: Buczkowice, Rybarzowice, Godziszka i Kalna.
Pod względem ukształtowania geograficznego jest to część płaskowyżu Kotliny Żywieckiej obniżającego się stopniowo od podnóża Beskidu Żywieckiego w kierunku rzeki Soły i jeziora Żywieckiego. Położenie w granicach Beskidu Śląskiego i Małego oraz Kotliny Żywieckiej warunkuje kierunki rozwoju gminy. Od zachodu osłania Kotlinę Żywiecką pasmo górskie Beskidu Śląskiego, od północnego wschodu Beskidu Małego, a od południowego-wschodu Beskidu Żywieckiego. W kierunku północnym kotlina otwiera się doliną rzeki Białej. Warunki klimatyczne odpowiadają górskiej strefie klimatycznej. Średnie roczne sumy opadów są wysokie i wynoszą od 850 do 1400 mm. Gwałtowność występowania opadów powoduje wylewy na obszarze gminy, szczególnie dotyczy to Białej i Bruśnika oraz potoku Granicznego w jego środkowym i dolnym biegu. Wylewy Żylicy są rzadsze w rejonie Buczkowic natomiast zdarzają się w Rybarzowicach na obszarach łąkowych i zalesionych. Dość wyraźnie zaznacza się w ogólnym obrazie klimatycznym gminy obniżenie gór w kierunku zachodnim i wpływ mas powietrza z kierunku południowo-zachodniego. Ogólna liczba dni z temperaturą poniżej 0 0 C wynosi 80-100 dni w roku.
Teren gminy jest silnie pofałdowany z dużymi przewyższeniami i obniżeniami terenu - falisty, pagórkowaty. Występują charakterystycznie wcięte jamy rzek i pofałdowania powierzchni w kierunku równoleżnikowym.
Na obszarze gminy występują gleby wytworzone z glin lekkich i piasków gliniastych, kamieniste. Są to na ogół gleby klas IVb -V, sporadycznie występują gleby klasy IVa, głównie w sąsiedztwie potoku Granicznego, na wzniesieniu pomiędzy Nową Godziszką a Rybarzowicami oraz na północ od Białej. Uprawiane są przede wszystkim ziemniaki, buraki pastewne, trawy na siano oraz warzywa.
W szacie roślinnej zdecydowanie przeważają rośliny zielne oraz zioła i trawy na terenach wychodzących z użytkowania rolniczego. Duży procent udziału w tej warstwie roślinności mają: oset, nawłoć, dziurawiec, podagrycznik, a w miejscach wilgotnych zdecydowanie dominują turzyce i sity. Na obszarze gminy brak jest całkowicie lasów gospodarczych. Niewielkie ich fragmenty występują na wschodnich zboczach Magury i Skalitego. Są to lasy świerkowe z niewielką domieszką brzozy na siedliskach boru świeżego górskiego i boru mieszanego górskiego. Wszystkie lasy z udziałem świerka pochodzą z nasadzeń a ich stan sanitarny jest zły. Elementem kolorystycznym bardzo urozmaicającym krajobraz gminy są zadrzewienia nad rzekami i strumieniami. Wszystkie one stanowią naturalną ostoję zwierzyny łownej oraz umożliwiają jej migrację pomiędzy Beskidem Śląskim i Beskidem Małym. Na szczególną uwagę zasługują zadrzewienia Białej i Bruśnika. W składzie ich drzewostanu przeważa olsza czarna przetykana brzozą, osiką, jesionem, wierzbą i dębem. Inny jest skład zadrzewienia w jarach potoku Malinowego i Kolonki. Przeważają tu rośliny górskie, prawdopodobnie z rejonu Skrzycznego. W drzewostanie występuje olsza szara, wierzba krucha oraz iwa w formie drzewiastej, jak też jawor i jesion. Na wszystkich obszarach powszechnym gatunkiem jest owocująca jeżyna i malina.
Obszar gminy jest dość licznie zasiedlony przez zwierzynę łowną. W zadrzewieniach otaczających doliny Białej i Bruśnika napotykano na sarny, jastrzębie, kanie i sowy. Wg danych koła łowieckiego „Klimczok” na terenach łownych występują kuropatwy, bażanty, zające, dziki i jelenie. Na łąkach otaczających zadrzewione doliny Białej i Bruśnika występują owady typowe dla obszarów śródleśnych; biegacze, strangolia plamista, paź królowej, cytrynek, rusałka pawik, czerwończyk i kraśnik.
Początki osadnictwa na terenie gminy związane są z „państwem żywieckim”, a następnie z „państwem łodygowickim” i przypadają na XIII i XIV wiek. Pierwsze źródła pisane pochodzą z 1581 roku i dotyczą Rybarzowic-typowo rolniczej wsi kmiecej.
Gminę Buczkowice zamieszkuje 10227 mieszkańców (stan na 31.12.1999). Gęstość zaludnienia na obszarze gminy w 1998 roku wyniosła 538 osób/km2. Szczegółowe dane o strukturze wieku ludności gminy przedstawiono w tabeli nr 1.
Tabela 1. Struktura wieku ludności gminy Buczkowice w latach 1995-1999.
Grupy wiekowe |
Lata |
|||||||||
|
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
|||||
|
Liczba |
% |
Liczba |
% |
Liczba |
% |
Liczba |
% |
Liczba |
% |
Liczba mieszkańców ogółem |
10062 |
100,00 |
10226 |
100,00 |
10227 |
100,00 |
10298 |
100,00 |
10367 |
100,00 |
w tym: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przedprodukcyjni |
2845 |
28,27 |
2845 |
27,82 |
2801 |
27,39 |
2708 |
26,30 |
2693 |
25,98 |
Produkcyjni |
5775 |
57,39 |
5900 |
57,70 |
5932 |
58,00 |
6077 |
59,01 |
6181 |
59,62 |
Poprodukcyjni |
1422 |
14,13 |
1481 |
14,48 |
1494 |
14,61 |
1513 |
14,69 |
1493 |
14,40 |
Z tabeli wynika, iż na przestrzeni lat 1995-99 wzrosła nieznacznie liczba ludności ogółem (wzrost o 1%). Nieznacznie zmalała liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym (spadek o 5,34%), liczba ludności w wieku produkcyjnym wzrosła o 7,03%, natomiast liczba ludności w wieku poprodukcyjnym wzrosła o 5%.
W tabeli nr 2 przedstawiono ludność gminy Buczkowice wg grup wiekowych w poszczególnych sołectwach wg stanu na dzień 31.12.1999 roku.
Tabela 2. Ludność Gminy Buczkowice według grup wiekowych w poszczególnych sołectwach (stan w dniu 31.12.1999 r.).
Grupy wiekowe |
Buczkowice |
% |
Rybarzowice |
% |
Godziszka |
% |
Kalna |
% |
0 –7 lat |
360 |
8,85 |
324 |
9,37 |
208 |
9,30 |
87 |
9,38 |
7 – 15 lat |
457 |
11,23 |
425 |
12,30 |
322 |
14,40 |
102 |
10,99 |
15 – 35 lat |
1252 |
30,79 |
1046 |
30,27 |
686 |
30,67 |
199 |
21,44 |
35 – 65 lat |
1492 |
36,69 |
1273 |
36,83 |
783 |
35,00 |
459 |
49,46 |
>65 lat |
505 |
12,44 |
388 |
11,23 |
238 |
10,63 |
81 |
8,73 |
ogółem |
4066 |
100,00 |
3456 |
100,00 |
2237 |
100,00 |
928 |
100,00 |
Z powyższej tabeli wynika, iż najwięcej ludności zamieszkuje w sołectwie Buczkowice (4066 osób) a najmniej w sołectwie Kalna 928 osób. Udział procentowy w grupie wiekowej 0-7 lat waha się pomiędzy 8,85 w sołectwie Rybarzowice, a 9,38 w sołectwie Kalna. W grupie 7-15 lat zdecydowanie wyróżnia się sołectwo Godziszka (14,4%) wśród pozostałych sołectw (11-12%). W grupie 15-35 lat najmniejszy udział procentowy występuje w sołectwie Kalna (21,44%), w pozostałych sołectwach jest na poziomie 30%. W grupie wiekowej 35-65 lat największy udział występuje w sołectwie Kalna (49%), pozostałe sołectwa charakteryzują się udziałem procentowym na poziomie 36%. W grupie ludności powyżej 65 lat największy udział procentowy występuje w sołectwie Buczkowice, a najmniejszy w sołectwie Kalna. Z przedstawionych danych wynika, iż w strukturze wiekowej ludności do 35 lat najwięcej ludności zamieszkuje w sołectwie Godziszka a najmniej w sołectwie Kalna.
W tabeli nr 3 przedstawiono ruch naturalny w przeliczeniu na 1000 mieszkańców.
Tabela 3. Ruch naturalny w gminie Buczkowice w latach 1995-1999 (wskaźnik w odniesieniu do 1000 mieszkańców).
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Urodzenia |
11,73 |
11,08 |
13,15 |
9,85 |
9,22 |
Zgony |
12,34 |
3,16 |
10,42 |
10,44 |
13,1 |
Przyrost naturalny |
-0,60 |
3,2 |
2,7 |
-0,58 |
-3,88 |
Saldo migracji |
5,5 |
9,8 |
5,9 |
6,7 |
7,2 |
Z przedstawionych danych statystycznych wynika, iż na przestrzeni ostatnich 5 lat wyraźnie maleje liczba urodzeń (99/97 spadek o 29,88%). Równocześnie zauważa się znaczny spadek przyrostu naturalnego ludności w latach 98-99 (-0,58 i –3,88). Wysokie dodatnie saldo migracji w gminie świadczy o wysokiej atrakcyjności gminy jako stałego miejsca zamieszkania.
W tabeli nr 4 przedstawiono liczbę bezrobotnych w latach 1995-1999.
Tabela 4. Bezrobotni w gminie Buczkowice w latach 1995 –1999.
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Zarejestrowani ogółem w tym: |
359 |
341 |
184 |
188 |
284 |
· pozostający bez pracy powyżej roku |
43 |
117 |
59 |
41 |
75 |
· w tym bez prawa do zasiłku |
40 |
118 |
97 |
136 |
218 |
Udział bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności w wieku produkcyjnym [%] |
6,22 |
5,78 |
3,10 |
3,09 |
4,59 |
Osoby objęte pomocą społeczną |
68 |
132 |
76 |
167 |
241 |
Porównując udział bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności zauważa się znaczny spadek liczby bezrobotnych w latach 1995-1998 oraz znaczny wzrost w roku 1999 (o 51%). Jest to zjawisko wysoce niepokojące, ponieważ świadczy o pogarszającej się konkurencyjności mieszkańców gminy na lokalnym rynku pracy.
Na terenie gminy Buczkowice znajdują się 4 szkoły podstawowe, w których uczy się 1116 uczniów, 3 gimnazja i 1 Liceum Ogólnokształcące. Ponadto na terenie gminy działają przedszkola samorządowe w Buczkowicach, Rybarzowicach, Godziszce. Szczegółowe dane dotyczące ilości placówek i uczniów przedstawiono w tabelach 5-6.
Tabela 5. Szkolnictwo w gminie Buczkowice w latach 1995 –1999.
Wyszczególnienie |
Liczba uczniów |
||||
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
|
Szkoły Podstawowe |
1315 |
1,299 |
1320 |
1297 |
1116 |
Gimnazja/Licea Ogólnokształące |
110 |
112 |
101 |
113 |
166 |
Ogółem |
1425 |
1.411 |
1421 |
1410 |
1292 |
Tabela 6. Przedszkola samorządowe w gminie Buczkowice.
Przedszkola |
Liczba dzieci |
||||
|
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Buczkowice |
136 |
134 |
115 |
5 |
78% |
Rybarzowice |
81 |
78 |
78 |
3 |
52% |
Godziszka |
89 |
82 |
83 |
4 |
33% |
Na podkreślenie zasługuje fakt, iż duży odsetek dzieci w wieku przedszkolnym objęty jest wychowaniem przedszkolnym (33%-78%).
Na terenie gminy nie ma dużych ośrodków szpitalnych. Mieszkańcy gminy korzystają głównie z ośrodków szpitalnych zlokalizowanych na terenie Bielska-Białej, Wilkowic i Żywca. W gminie działa jeden ośrodek zdrowia z filią w Rybarzowicach i dwie apteki. Dane dotyczące placówek medycznych działających na terenie gminy oraz liczbę lekarzy i pielęgniarek przedstawiono w tabeli 7.
Tabela 7. Baza medyczna na terenie gminy Buczkowice (stan na 31.12.1999)
Wyszczególnienie |
1999 |
Liczba ośrodków zdrowia |
1 |
Liczba aptek i punktów aptecznych |
2 |
Liczba lekarzy |
5 |
Liczba lekarzy dentystów |
6 |
Liczba położnych |
1 |
Liczba farmaceutów |
2 |
Liczba pielęgniarek |
8 |
Warunki do prowadzenia działalności rolniczej są trudne (w części zachodniej gminy) i bardzo trudne (w części południowej-górzystej). Okres wegetacji roślin jest krótki od 100 do 157 dni. Występują tutaj głównie gleby brunatne kwaśne klasy IV b i niższe. W dolinach rzek ciągną się pasy mad. Degradacja gleb jest bardzo silna, spowodowana głównie erozją będącą wynikiem ukształtowania terenu i warunków wodnych. Powierzchnia gminy wynosi 1933 ha, w tym użytki rolne zajmują 600 ha (40%), łąki 670 ha (44%), pastwiska 203 (13%), sady 32 (2%) oraz lasy 73 (5%).
Tabela 8. Powierzchnia użytków rolnych (ha) w gminie Buczkowice (wg spisu w1998 roku).
1999 |
|
Powierzchnia całkowita |
1933 |
Powierzchnia urzytków rol-nych ogółem w tym: a) grunty orne b) łąki c) pastwiska d) sady |
1505
600 670 203 32 |
Powierzchnia lasów |
73 |
Występuje duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych. Średnio na jedno gospodarstwo przypada od kilku do kilkunastu pól. Średnia wielkość gospodarstwa wynosi około 3,5 ha przy średniej w powiecie bielskim 2,8 ha. W tabeli 9 przedstawiono strukturę indywidualnych gospodarstw rolnych, a w tabeli 10 liczbę zwierząt gospodarskich w gminie Buczkowice.
Tabela 9. Liczba indywidualnych gospodarstw rolnych w gminie Buczkowice w latach 1995-1999.
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Ogółem liczba indywidualnych gospodarstw rolnych |
519 |
517 |
435 |
428 |
420 |
Gospodarstwa 1–2,0 ha |
392 |
396 |
333 |
327 |
320 |
Gospodarstwa 2,1–5,0 ha |
115 |
108 |
95 |
93 |
92 |
Gospodarstwa 5,1–10,0ha |
11 |
12 |
7 |
8 |
7 |
Gospodarstwa > 10 ha |
1 |
1 |
- |
- |
1 |
Tabela 10. Liczba zwierząt gospodarskich w gminie Buczkowice (wg stanu na 1996 r.)
Wyszczególnienie |
Liczba (sztuki fizyczne) |
Bydło ogółem |
940 |
w tym krowy |
451 |
Trzoda chlewna |
157 |
w tym lochy |
5 |
Owce |
294 |
Konie |
39 |
Na terenie gminy, w 1999 roku zarejestrowano 839 podmiotów gospodarczych co stanowi wzrost o 84% w stosunku do 1995 roku. Świadczy to o dużej przedsiębiorczości mieszkańców gminy. Wśród podmiotów gospodarczych największy udział mają handel i naprawy oraz działalność przemysłowa i budownictwo. Szczegółowe dane odnośnie struktury zarejestrowanych firm i podmiotów gospodarczych przedstawia w tabela 11.
Tabela 11. Podmioty gospodarcze zarejestrowane w systemie REGON w gminie Buczkowice w latach 1995-1999.
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Ogółem |
456 |
643 |
681 |
769 |
839 |
w tym: Przemysł |
94 |
126 |
125 |
127 |
132 |
Budownictwo |
75 |
108 |
118 |
125 |
139 |
Handel i naprawy |
163 |
216 |
222 |
240 |
285 |
Transport, składowanie i łączność |
43 |
62 |
64 |
68 |
68 |
Sektor publiczny |
2 |
5 |
7 |
7 |
7 |
Sektor prywatny |
458 |
638 |
674 |
754 |
832 |
Na terenie gminy Buczkowice istnieje sieć kanalizacyjna składająca się z systemu kanalizacji ogólnospławnej i rozdzielczej kanalizacji sanitarnej i wód deszczowych. System kanalizacyjny składa się z 27,98 km kanałów rozdzielczych, ogólnospławnych i podłączeń domowych. System odprowadza ścieki do oczyszczalni ścieków. Całość oczyszczanego przepływu przechodzi przez kraty i piaskownik. Następnie przepływ oczyszczany jest mechanicznie. Wszystkie zrzuty z oczyszczalni objęte są normami. Ogólny stan oczyszczalni jest dobry. Nie są znane przypadki przecieków na obiektach żelbetowych. Rozszerzenie systemu kanalizacyjnego prowadzone jest sukcesywnie już od kilku lat. Obecnie trwają prace zmierzające do objęcia systemem kanalizacji dodatkowych mieszkańców gminy. Prace prowadzone są w ramach projektu kompleksowej ochrony środowiska Jeziora Żywieckiego. W tabeli 12 przedstawiono dane o systemie kanalizacji w gminie Buczkowice.
Tabela 12. System kanalizacji w gminie Buczkowice (1995-1999).
Wyszczególnienie |
Jednostka |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Długość sieci kanalizacyjnej |
km |
19,3 |
16,1 |
17,9 |
17,9 |
22,7 |
Liczba obiektów Podłączonych do sieci kanalizacyjnej |
szt. (ogółem ) |
72 |
134 |
197 |
316 |
484 |
szt. podłączonych w danym roku |
19 |
62 |
119 |
168 |
122 |
|
Procent obiektów Podłączonych do sieci kanalizacji |
szt. ogółem |
2,63 |
4,90 |
7,21 |
11,56 |
17,70 |
podłączonych w danym roku |
0,69 |
2,27 |
4,35 |
6,14 |
4,46 |
Ilość obiektów Gminie Buczkowice ogółem: 2.734
Wody powierzchniowe stanowią zasadniczo w 100 procentach źródło wody dostarczanej do sieci. Uzdatnianie wody odbywa się w ujęciu w Szczyrku. Podstawowym procesem stosowanym w stacji jest powolna filtracja na filtrach piaskowych oraz chlorowanie. Woda uzdatniona spełnia wszelkie wymagania polskich norm państwowych dotyczących wody. Zużycie wody wg danych przedsiębiorstwa AQUA S.A. wyniosło w 1999 roku 181 l/osobę/dobę. Sieć wodociągowa eksploatowana w gminie Buczkowice składa się z rurociągów i zespołów zbiorników wody uzdatnionej. Ciśnienie w sieci uzyskuje się poprzez wykorzystanie wysokiego położenia stacji uzdatniania oraz zbiorników wyrównawczych w stosunku do obszarów obsługiwanych przez sieć. Niektóre wyżej położone obszary, w celu osiągnięcia wysokiego ciśnienia wymagają wspomagających stacji pomp.
System dystrybucji wody znajduje się w dobrym stanie. System wodociągowy jako całość obsługuje odbiorców dostarczając im dostateczne ilości wody pod odpowiednim ciśnienie. Straty mają charakter głównie problemów eksploatacyjnych. W gminie Buczkowice 30,2% obiektów podłączona jest do sieci wodociągowej.
Szczegółowe dane o sieci wodociągowej gminy przedstawia tabela 13.
Tabela 13. Sieć wodociągowa w gminie Buczkowice.
Wyszczególnienie |
Jednostka |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Długość sieci wodociągowej |
km |
17,5 |
17,5 |
30,1 |
30,1 |
30,2 |
Liczba obiektów podłączonych do sieci wodociągowej |
szt. |
554 |
443 |
771 |
771 |
826 |
% obiektów podłączonych do sieci wodociągowej |
% |
20,26 |
16,2 |
28,2 |
28,2 |
30,2 |
System drogowy gminy Buczkowice obejmuje drogi powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Ogólna długość dróg wynosi 109,9 km, w tym utwardzonych 67 km. System drogowy obsługuje ruch lokalny i ponad lokalny głównie z kierunków Bielska-Białej, Żywca i Szczyrku. Obecny stan dróg w gminie Buczkowice nie jest wydolny przede wszystkim ze względu na duże obciążenie ruchem tranzytowym z kierunku Bielska-Białej i Żywca. Poruszanie się po drogach lokalnych dużych zestawów samochodowych powoduje utrudnienia i niszczenie powierzchni dróg. Planowana do realizacji inwestycja drogowa (budowa drogi nr 94) odciąży ruch tranzytowy z dróg gminnych, a tym samym poprawi bezpieczeństwo ruchu drogowego na terenie całej gminy. W tabeli 14 przedstawiono strukturę systemu dróg w gminie Buczkowice.
Tabela 14. Długość dróg w gminie Buczkowice w latach 1995-1999.
Wyszczególnienie |
Jednostka |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Długość dróg ogółem |
km |
93 |
93 |
93 |
93 |
96 |
w tym: a) utwardzonych |
km |
51,1 |
51,1 |
51,1 |
51,1 |
53,1 |
b) asfaltowych |
km |
42,9 |
42,9 |
42,9 |
42,9 |
42,9 |
Długość dróg powiatowych |
km |
- |
- |
- |
- |
12,2 |
Długość dróg wojewódzkich |
km |
12,2 |
12,2 |
12,2 |
12,2 |
2,9 |
Długość dróg krajowych |
km |
4,7 |
4,7 |
4,7 |
4,7 |
1,8 |
Długość dróg gminnych utwardzonych asfaltowych |
km km km |
93 67 26 |
93 67 26 |
93 67 26 |
93 67 26 |
93 67 26 |
Długość dróg krajowych uległa zmianie w wyniku wprowadzenia reformy samorządowej w 1998 roku innej klasyfikacji dróg.
Telekomunikacja stanowi jeden z najbardziej istotnych elementów decydujących o możliwościach rozwojowych gminy. Dostęp do szybkich łączy telekomunikacyjnych umożliwia łatwy dostęp do zasobów i systemów informatycznych tak mieszkańcom gminy, jak i podmiotom prowadzącym na terenie gminy działalność gospodarczą. Należy podkreślić fakt, iż jeszcze do niedawna zwykło się oceniać możliwości telekomunikacyjne gminy ilością podłączeń abonentów. Obecnie jakość usług telekomunikacyjnych określa się jakością łączy telekomunikacyjnych i prędkością przekazu danych. Coraz więcej informacji w systemach informatycznych przekazywana jest drogą pakietową. Najwyższy przyrost abonentów nastąpił w 1996 roku. Z przedstawionych poniżej danych statystycznych wynika, że obecnie co drugie mieszkanie posiada telefon. Dane dotyczące ilości abonentów podłączonych do sieci telefonicznej przedstawiono w tabeli 16.
Tabela 15. Stan telefonizacji gminy Buczkowice w latach 1995-1999.
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Liczba abonentów |
540 |
1274 |
1261 |
1314 |
1551 |
Liczba mieszkań posiadających telefon (%) |
20,52 |
48,02 |
47,21 |
48,85 |
57,02 |
Gmina cechuje się dużą różnorodnością krajobrazową. W sołectwach Buczkowice, Godziszka i Kalna istnieją duże potencjalne możliwości do prowadzenia działalności turystycznej lub okołoturystycznej. Sąsiedztwo Wilkowic i Szczyrku oddziaływuje w bezpośredni sposób na charakter prowadzenia działalności turystycznej w gminie Buczkowice. Położenie na styku dróg dojazdowych do Szczyrku i dalej Wisły umożliwia rozwijanie usług turystycznych wspomagających bazę noclegową Szczyrku i Wilkowic.
Dane dotyczące bazy turystycznej w gminie Buczkowice przedstawiono w tabeli 16.
Tabela 15. Baza turystyczna w gminie Buczkowice w latach 1995-1999.
Wyszczególnienie |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
Obiekty noclegowe sezonowe ogółem |
2 |
3 |
4 |
4 |
2 |
Miejsca noclegowe w obiektach sezonowych |
116 |
190 |
202 |
208 |
177 |
Miejsca noclegowe w obiektach całorocznych |
116 |
150 |
150 |
156 |
177 |
Misją gminy jest:
Do roku 2015 gmina Buczkowice zostanie wykreowana na gminę atrakcyjną, tak dla własnych mieszkańców jak i przyjezdnych. Gmina zostanie zurbanizowana, poprawiona zostanie infrastruktura techniczna i ochrona środowiska. Ład przestrzenny ugruntuje dobry wizerunek gminy. Gmina będzie atrakcyjnym miejscem zamieszkania, z którego każdy mieszkaniec będzie dumny, a każdy odwiedzający chętnie będzie wracał. Rozwój edukacji i poprawa zaplecza edukacyjnego doprowadzi do tego, iż mieszkańcy gminy będą społecznością wykształconą, zamożną i mądrą, dbającą o poszanowanie prawa, bezpieczeństwo i ład przestrzenny.
Społeczeństwo gminy cechować się będzie otwartością i przyjaznym nastawieniem do odwiedzających gminę turystów i lokujących swoje przedsięwzięcia przedsiębiorców. Dobry klimat inwestycyjny gminy sprawi, że inwestycje z sektora MSP znajdą tu swoje miejsce. Społeczność gminy w realizacji swoich celów będzie zintegrowana w swych działaniach z lokalnymi organizacjami. Gmina zamierza współpracować także z organizacjami krajowymi i zagranicznymi w celu tworzenia pozytywnego obrazu nastawionego na wykreowanie otwartego, przyjaznego i atrakcyjnego miejsca zamieszkania i pobytu.
Tak sformułowana misja oddziaływać będzie na następujące obszary:
1. zdrowe i czyste środowisko naturalne
2. estetykę krajobrazu i zabudowy
3. bezpieczeństwo
4. materialny poziom życia oparty na wysokich dochodach mieszkańców
5. wysoką dostępność do usług zdrowotnych, edukacyjnych, kulturalnych i handlowych
6. aktywność gospodarczą
7. konkurencyjność
8. sprawność funkcjonowania
9. integrację społeczną.
Ze sformułowania misji bezpośrednio wynikają dwa cele generalne:
I. Wzrost atrakcyjności gminy dla społeczności lokalnej
II. Wzrost atrakcyjności turystycznej gminy dla podmiotów zewnętrznych
Obszary działań strategicznych
Identyfikacja obszarów działań strategicznych wiąże się bezpośrednio z wyodrębnieniem podstawowych składników składowych zdefiniowanych wcześniej celów generalnych:
q składowych atrakcyjności gminy dla jej mieszkańców (poziom i jakość życia)
q składowych atrakcyjności turystycznej gminy
Z pierwszego składnika obszarami działań strategicznych są:
q środowisko życia
q ochrona zdrowia
q edukacja
q kultura
q handel
q mieszkalnictwo
q praca
Z drugiego składnika obszarami działań strategicznych są:
q środowisko przyrodnicze
q środowisko kulturalne
q krajobraz
q estetyka/ład przestrzenny
q infrastruktura techniczna
q usługi turystyczne
Mocne strony gminy
1. Przyzwolenie społeczne dla inicjatyw rozwojowych
2. Przedsiębiorczość mieszkańców
3. Gościnność i otwartość mieszkańców
4. Czytelne priorytety rozwojowe gminy w sferach:
q gospodarka mediami i ochrona środowiska wiejskiego przed skażeniami komunalnymi
q stworzenie powszechnego dostępu do infrastruktury społecznej oraz poprawy ogólnych warunków i stanu wykształcenia
Słabe strony gminy
1. Znaczna liczba mieszkańców nie jest aktywna społecznie (przewaga zainteresowania problemami własnymi, przy relatywnie mniejszym zainteresowaniu ogólnymi problemami rozwoju gminy)
2. Wzrastający udział w strukturze wiekowej mieszkańców grupy osób powyżej 60 roku życia - starzejąca się społeczność lokalna
Szanse gminy
1. Atrakcyjność terenów gminy dla mieszkańców aglomeracji śląskiej
2. Wzrost ruchu tranzytowego z kierunku Bielska-Białej i Żywca
Zagrożenia gminy
1. Niedostateczne środki finansowe na kontynuacje inwestycji rozpoczętych i realizację nowych
2. Duże uzależnienie dochodów gminy od zewnętrznych źródeł finansowania w postaci subwencji
3. Obniżenie dotacji na przekazane gminom zadania
4. Obarczenie gminy dodatkowymi zadaniami w takich dziedzinach, jak: szkolnictwo, opieka zdrowotna i socjalna bez zapewnienia odpowiednich środków finansowych potrzebnych do ich wypełnienia co powoduje, że w budżecie gminy „wydatki sztywne” stają się zdecydowanie dominujące
5. Konieczność wypełnienia zadań gminnych powoduje ograniczenie wydatków na inwestycje
6. Wielkość użytków rolnych (prawie 2/3 powierzchni gminy) nie wpływa na wysokość dochodu budżetu z tytułu podatku rolnego
7. Brak środków finansowych na modernizację dróg wojewódzkich
8. Brak środków finansowych na budowę obwodnicy Buczkowic i Rybarzowic w ciągu DK 942
9. Brak inwestycji drogowych istotnych dla zapewnienia otwartości komunikacyjnej, poprawy bezpieczeństwa na drogach oraz podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej dla inwestorów zewnętrznych
10. Relatywnie wyższa atrakcyjność sąsiednich miejscowości (Szczyrk, Bielsko-Biała, Żywiec) dla lokalizacji kapitału i rozwoju przedsiębiorczości
Mocne strony
1. Rozbudowa sieci infrastruktury technicznej
q oczyszczalnia ścieków
q wysypisko komunalne
2. Czytelne priorytety rozwoju gminy
q w sferze gospodarki mediami
q tworzeniu powszechności dostępu do infrastruktury społecznej, poprawy warunków życia i wykształcenia
Słabe strony
1. Uciążliwość komunikacji lokalnej
2. Rozproszona zabudowa
3. Napowietrzne linie przesyłowe
4. Agresywność krajobrazowa zespołów i obiektów przemysłowych
5. Nakładanie się ruchu lokalnego na ruch tranzytowy
Szanse
1. Położenie gminy w Kotlinie Żywieckiej
2. Wpływ otaczających gminę gór na klimat w gminie
3. Atrakcyjne tereny górskie i wodne w sąsiedztwie gminy
4. Oczyszczalnia ścieków w Rybarzowicach
Zagrożenia
1. Stały wzrost ponadlokalnego i regionalnego transportu samochodowego
2. Żylica i potoki górskie stwarzają zagrożenia powodziowe
3. Uzależnienie zaopatrzenia gminy w wodę z ujęcia w Szczyrku
4. Spływ zanieczyszczeń niskiej emisji ze Szczyrku
Słabe strony
1. Niski poziom obsługi mieszkańców w zakresie usług podstawowych szczególnie z zakresu ochrony zdrowia (ośrodki zdrowia, apteki, ilość lekarzy i pielęgniarek)
Szanse
2. Dostępność do placówek usługowych
Mocne strony
1. Gimnazjum (dawne Liceum Ogólnokształcące)
Słabe strony
1. Brak usług edukacyjnych (szkoły i kursy językowe, informatyczne)
Szanse
1. Bliskość centrów specjalistycznych usług ponad podstawowych (Bielsko-Biała, Żywiec)
Mocne strony
1. Towarzystwo Społeczno-Kulturalne „Zagroda”
2. Liczne festyny i zawody dla mieszkańców i turystów
3. Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji
Słabe strony
1. Niski poziom potencjału handlowego
2. Ograniczony (odbiegający od średnich standardów wojewódzkich lub krajowych) poziom wyposażenia gminy w urządzenia do obsługi ludności
Szanse
1. Dostępność do placówek usługowych w sąsiednich gminach i miastach
Słabe strony
1. Niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe, ujmowane tak jakościowo, jak i ilościowo
Szanse
1. Lokalizacja gminy w strefie oddziaływania dużych aglomeracji przemysłowych (Śląska i Bielska-Białej)
Mocne strony
1. Wyższa niż przeciętna w województwie dynamika podmiotów gospodarczych działających w gminie
Słabe strony
1. Mała liczba podmiotów gospodarczych zajmujących się działalnością produkcyjną
2. Utrzymujące się wysokie bezrobocie szczególnie wśród kobiet i absolwentów szkół ponad podstawowych i wyższych
3. Niskie dochody gminy z tytułu podatku rolnego
4. Relatywnie mała liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych
Szanse
1. Dostępność do miejsc pracy w sąsiednich miastach i gminach
2. Tranzyt ponadlokalny i regionalny stwarzający możliwość rozwoju usług komunikacyjnych (stacje paliw, motele, parkingi TIR, zajazdy)
3. Obsługa Szczyrku
Zagrożenia
1. Dominacja „wydatków sztywnych” w budżecie gminy ogranicza możliwości inwestowania
2. Brak inwestycji drogowych istotnych dla zapewnienia otwartości komunikacyjnej i poprawy bezpieczeństwa na drogach oraz dla podnoszenia atrakcyjności inwestycyjnej dla inwestorów zewnętrznych
3. Bezrobocie wywołane restrukturyzacją gospodarki
Mocne strony
1. Czyste środowisko
2. Korzystny mikroklimat
3. Stosunkowo czyste wody Żylicy i innych potoków
4. Zróżnicowana gatunkowo szata roślinna (szczególnie w dolinach potoków Białej, Bruśnika, Granicznego)
5. Znaczna ilość okazałych drzew o cechach pomnikowych, kwalifikujących się do ochrony
6. Bogaty zwierzostan zróżnicowany gatunkowo
7. Potencjalne możliwości wykorzystania terenów gminy dla zagospodarowania turystycznego, szczególnie w dolinie Żylicy
8. Duże potencjalne możliwości wykorzystania terenów przywodnych
9. Potencjalne możliwości wykorzystania dla zagospodarowania turystycznego terenów przy rzece Żylicy i wzbogacenia oferty usług rereacyjno-turystycznych
Słabe strony
1. Hałas i zanieczyszczenie powietrza wzdłuż tras tranzytowych
2. Zagrożenie powodziowe
3. Dość wyraźny bezwład zabudowy (przeróżne style lub ich brak)
4. Liczne energetyczne sieci napowietrzne
5. Obrośnięte dziko pobocza dróg ukrywające walory gminy
6. Występowanie obszaru gruntów zdegradowanych przez eksploatację surowców i erozję wodną
7. Ponadnormatywne (miejscami) zanieczyszczenie Żylicy
8. Okresowe przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczenia powietrza spowodowane przez źródła miejscowe i zewnętrzne
Szanse
1. Położenie gminy w Kotlinie Żywieckiej
2. Wpływ otaczających gminę gór na klimat w gminie
3. Atrakcyjne tereny górskie i wodne w sąsiedztwie gminy
4. Projekt utworzenia parku krajobrazowego obejmującymi swoimi granicami część gminy
Zagrożenia
1. Możliwe (okresowe) skażenie wód Żylicy
2. Stały wzrost tranzytu (ponadlokalnego i regionalnego)
3. Zagrożenie powodziowe Żylicą i innymi potokami górskimi
Silne strony
5. Liczne festyny i zawody dla mieszkańców i turystów
6. Znaczna liczba obiektów zabytkowych pod ochroną konserwatorską
7. Zachowanie się w gminie cennych zespołów i obiektów o walorach zabytkowych:
q liczne obiekty sakralne w tym zwłaszcza kościół z XIX w Rybarzowicach,
q zespół kościoła, kaplicy i plebani z XIX i XX w w Godziszce
q kościół z XX w w Buczkowicach
q kaplice w Buczkowicach i Kalnej
q obiekty użyteczności publicznej (kino, strażnice OSP, sklep, budynek fabryczny)
q szkoła podstawowa w Godziszce
q młyn i tartak,
q budynek piekarni z XIX w w Rybarzowicach
q kilkadziesiąt domów mieszkalnych murowanych z XIX i XX w we wsiach Buczkowice, Godziszka, Kalna i Rybarzowice
q kilkadziesiąt domów mieszkalnych domów drewnianych zrębowych z XIX w we wszystkich wsiach
q domy letniskowe drewniane z początku XX w w Buczkowicach
q domy gospodarcze (stodoły, obory, piwnice) we wsiach Buczkowice, Kalna i Rybarzowice
4. Możliwość zagospodarowania ścieżki dydaktycznej pn. XIX wieczne obiekty przemysłowe”
Słabe strony
1. Brak należytej pieczy nad obiektami lokalnej, tradycyjnej zabudowy mieszkaniowej i przemysłowej
Szanse
1. Projekt utworzenia parku krajobrazowego obejmującymi swoimi granicami część gminy
Zagrożenia
1. Atrakcyjność sąsiednich gmin
Silne strony
1. Atrakcyjny krajobraz naturalny i kulturalny
2. Niebanalny, wyróżniający gminę spośród innych gmin beskidzkich, krajobraz o cechach zarówno nizinnych jak i górskich
3. W miarę naturalne doliny rzek i potoków oraz jary
4. Zespoły roślinne zróżnicowane przestrzennie i gatunkowo
Słabe strony
1. Złe wyeksponowanie walorów krajobrazowych gminy (wody, starodrzewia itp.)
2. Krajobraz „odrutowany” liniami energetycznymi
3. Widoczny z dala zespół przemysłowo-składowy
4. Rozpraszająca się zabudowa mieszkaniowa
5. Koszmarna (miejscami) architektura nowej zabudowy
6. Przypadkowość lokalizacji zabudowy letniskowej
Szanse
1. Odmienność lokalnego krajobrazu w stosunku do otoczenia
2. Atrakcyjne panoramy
Zagrożenia
1. Zainteresowanie terenami pod zabudowę letniskową przez osoby spoza gminy i aglomeracji katowickiej
Silne strony
1. Jednorodzinny charakter zabudowy mieszkaniowej, w większości o ładnej architekturze
2. Rozwój nowej zabudowy mieszkaniowej utrzymanej w skali otoczenia
Słabe strony
1. Wydłużone ciągi zabudowy mieszkaniowej
2. Rozproszenie zabudowy mieszkaniowej
3. Brak komunalnych rezerw terenów pod zabudowę
4. Mało estetyczna zabudowa przemysłowa
5. Krajobraz pocięty napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi
6. Lokalizacja obiektów i urządzeń uciążliwych dla otoczenia pomiędzy zabudową mieszkaniową
7. Brak atrakcyjnych przestrzeni publicznych
Silne strony
1. Dobrze ukształtowana sieć dróg i ulic dojazdowych
2. Możliwość przeprowadzenia nowych tras komunikacyjnych
3. Teren turystyczny interesujący i łatwy do penetracji
4. Połączenia PKS z Bielskiem-Białą, Szczyrkiem, Wisłą i Żywcem
Słabe strony
1. Drogi wojewódzkie i gminne nie posiadają parametrów normatywnych
2. Brak dróg i ścieżek rowerowych
3. Ruch lokalny nakłada się na ruch tranzytowy
4. Ograniczony dostęp do sieci infrastruktury
Szanse
1. Przez gminę biegną dwie drogi krajowe prowadzące ruch turystyczny w kierunku Szczyrku oraz Beskidu Żywieckiego
2. W zakresie rozwoju systemów transportowych przewiduje się:
3. Budowę i przebudowę drogi krajowej nr 94 relacji Bielsko-Biała-Żywiec o charakterze międzyregionalnym, III klasy technicznej
4. Budowę i przebudowę drogi krajowej nr 942 relacji Bielsko-Biała - Rybarzowice -- Szczyrk - Wisła o charakterze regionalnym, IV lasy technicznej
5. Istniejąca sieć dróg krajowych i wojewódzkich zapewnia powiązanie komunikacyjne lokalne i ponadlokalne (pomimo obciążenia i braku normatywnych parametrów)
Zagrożenia
1. Poszukiwanie nowego przebiegu S 94 przez tereny mieszkaniowe Rybarzowic
Silne strony
1. Rozwój turystyki na bazie indywidualnych gospodarstw rolnych w Buczkowicach i Godziszce
2. Teren łatwy do penetracji turystycznej
3. Istnienie zaczątku bazy turystycznej
4. Możliwość uruchomienia dydaktycznych ścieżek spacerowych pt.:
q XIX w zabudowa mieszkaniowa
q XIX w zabudowa przemysłowa
q Ewenementy przyrody
q Krajobrazy
Słabe strony
1. Istniejąca baza turystyczna nie spełnia nowoczesnych wymogów
2. Relatywnie mała liczba miejsc noclegowych
3. Mała liczba zorganizowanych miejsc parkingowych
4. Nikły udział wydatków na turystykę w strukturze wydatków gminy
5. Słabo uwidoczniona oferta turystyczna gminy
6. Mała ilość miejsc do rekreacji
7. Brak atrakcyjnych placówek i obiektów z zakresu sportu, kultury i rozrywki
8. Brak zaplecza turystycznego
9. Mała ilość zagospodarowanych atrakcji turystycznych i rekreacyjnych
10. Niski poziom świadczenia usług z zakresu ochrony zdrowia. handlu, uniemożliwia obsługę dodatkowych użytkowników
Szanse
1. Duży potencjalny popyt wśród mieszkańców aglomeracji przemysłowych na usługi turystyczno-rekreacyjne stymulowany przez ich zamożność
2. Lokalizacja gminy w strefie oddziaływania dużych aglomeracji przemysłowych (Śląska i Bielska-Białej)
3. Położenie w strefie buforowej Szczyrku (Szczyrkowi brak terenów pod rozwój usług turystycznych)
Silne strony
1. Możliwość szybkiego wzbogacenia oferty usług rekreacyjno-turystycznych
2. Potencjalne możliwości wykorzystania dla celów turystycznych terenów przy rzece Żylicy
Słabe strony
1. Słabe wykorzystanie tranzytu turystycznego do Szczyrku i Beskidu Żywieckiego
2. Niedostatek usług związanych z obsługą turystyki (np. agencje turystyczne, przewodnicy, usługi rekreacyjne)
Szanse
1. Możliwość lokalizacji usług turystycznych dla których brak terenów w Szczyrku
Zagrożenia
1. Bliskość Szczyrku jako dominującego tradycyjnego ośrodka turystycznego w subregionie południowym województwa śląskiego
2. Niebezpieczeństwo „erozji” tożsamości kulturowo-regionalnej
3. Brak wiary mieszkańców gminy w sposób intratnego wykorzystania jej walorów przyrodniczych
4. Traktowanie sąsiedniego Szczyrku jako niedościgłego rywala, zamiast zjednoczenia wspólnych sił dla osiągania wspólnych celów
Celem priorytetowym w codziennej działalności gminy jest poprawa atrakcyjności dla swoich mieszkańców oraz promocja gminy jako swoistego zaplecza turystycznego dla sąsiedniego Szczyrku. Dogodna lokalizacja oraz komplementarność usług turystycznych z sąsiadującymi gminami sprawia, że gmina Buczkowice może stanowić jeden z ważnych elementów regionalnego systemu usług turystycznych. W tym celu obok bieżących działań promocyjnych należy skierować swoją uwagę na podejmowanie działań w zakresie szeroko rozumianej promocji gminy.
Dla zapewnienia realizacji nakreślonych celów strategicznych gminy niezbędne jest określenie pól problemowych oraz obszarów oddziaływania strategicznego.
W poniższej tabeli przedstawiono obszary problemowe oraz obszary oddziaływania strategicznego.
Tabela 17. Obszary problemowe i obszary oddziaływania strategicznego
CEL I WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW |
|
Obszar |
Problem |
Środowisko życia |
Słaby stan dróg (drogi gminne nie posiadają parametrów normatywnych) Brak separacji ruchu samochodowego i pieszego Nakładanie ruchu tranzytowego na ruch lokalny Występowanie lokalnych źródeł degradacji środowiska (np. składowanie odpadów, stacja benzynowa) Niewłaściwe wykonywanie i brak koordynacji prac w zakresie regulacji przepływających przez obszar gminy strumieni i rzek pełnowodnych |
Ochrona zdrowia |
Niedostateczna baza usług podstawowych Postępujący proces starzenia się społeczności lokalnej (wzrastający udział w strukturze wieku mieszkańców grupy powyżej 60 lat) |
Edukacja |
Spadek poziomu edukacji w gminie Realizacja reformy edukacyjnej |
Kultura |
Ryzyko zmniejszenia poczucia tożsamości lokalnej Brak atrakcyjnych placówek kulturalnych (klubów i świetlic) |
Handel |
Mała ilość placówek handlowych i gastronomicznych |
Warunki mieszkaniowe |
Niska (na tle gmin sąsiednich) dostępność do mieszkań Destrukcyjny wpływ na środowisko lokalne ze strony tranzytowej komunikacji samochodowej, w tym głównie szlaku dojazdowego do miejsc rekreacyjnych położonych poza gminą Buczkowice (Szczyrk, Węgierska Górka i Zwardoń) oraz ruchu pojazdów ciężarowych na trasie Bielsko-Żywiec Zanieczyszczenie wód Żylicy związkami biogennymi (np. azot azotynowy) Niska emisja spalin |
Praca |
Niekorzystna struktura zawodowa zatrudnienia (dominacja przemysłu przy jednocześnie słabym (w porównaniu do regionu i ościennych gmin) udziale handlu, budownictwa Duże bezrobocie wśród kobiet Duża liczba osób bezrobotnych pozbawionych prawa do zasiłku |
CEL II WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY |
|
Obszar |
Problem |
Środowisko naturalne |
Ograniczone wykorzystanie walorów (warunków) naturalnych na rzecz rozwoju usług związanych z obsługą turystyki i wypoczynku Intensywny tranzytowy ruch samochodowy Zanieczyszczenie wód Żylicy związkami biogennymi np. azot azotynowy |
Środowisko kulturowe |
Brak reklamy o atrakcyjnych imprezach i obiektach zabytkowych |
Krajobraz |
Ograniczone wykorzystanie walorów krajobrazowych |
Estetyka (Ład przestrzenny) |
Zauważalny miejscami bezwład architektoniczny, brak określonego (rodzimego) stylu w budownictwie, nieudolne naśladownictwo architektury alpejskiej i wszechobecny „polski kloc” Gęsto rozciągnięte sieci energetyczne średniego i wysokiego napięcia |
Dostępność |
Niskie parametry techniczne układu dróg wojewódzkich stanowiących szkielet strukturalny zabudowy w gminie Brak chodników i wydzielonych pasów ruchu dla rowerzystów Duża ilość włączeń lokalnych uliczek dojazdowych powodująca obniżenie płynności ruchu oraz stwarzająca zagrożenie dla bezpieczeństwa jazdy Nakładanie się ruchu tranzytowego na ruch lokalny, co powoduje dodatkowe zagrożenie dla bezpieczeństwa pieszych i jezdnych Niedostatek miejsc parkingowych |
Infrastruktura turystyczna |
Relatywnie mała liczba miejsc noclegowych Ograniczone zaangażowanie mieszkańców w prowadzeniu istniejących i tworzeniu nowych miejsc i obiektów infrastruktury turystycznej |
Usługi turystyczne |
Niedorozwój usług związanych z obsługą turystyki (agencje turystyczne, przewodnicy, usługi rekreacyjne itp.) |
Tabela 18. Harmonogram osiągania zaplanowanych celów strategicznych, operacyjnych i szczegółowych w latach 2001-2015.
Cele strategiczne |
Lata |
||||||||||||||
Operacyjne i Szczegółowe |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 |
Cel I: WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A. INFRASTRUKTURA KOMUNALNA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Doskonalenie infrastruktury komunikacyjnej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Doskonalenie infra-struktury technicznej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Doskonalenie infra-struktury technicznej ochrony środowiska |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B. KSZTAŁTOWANIE I DOSKONALENIE OCHRONY ŚRODOWISKA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Ochrona powietrza |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Ochrona wód |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Ochrona gleby |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4. Ochrona lasów |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5. Ochrona przed hałasem |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5.1. Ochrona akustyczna terenów zlokalizowanych przy trasach komunikacyjnych |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
D. ROZWÓJ OŚWIATY, EDUKACJI I KULTURY |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1. Rozwój oświaty |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3. Edukacja pozaszkolna |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
organizacji pozarządowych (NGO’s) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
E. MIESZKALNICTWO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
F. PRACA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Cel II: WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A. ROZWÓJ TURYSTYKI I SPORTU |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B. Budowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW
Uzasadnienie: Gmina Buczkowice charakteryzuje się dogodnymi warunkami naturalnymi, komunikacyjnymi i gospodarczymi do tego by mieszkańcy gminy czuli się w niej dobrze i aby chcieli przyszłość swoich następnych pokoleń utożsamiać z losami gminy. Celem wzrostu atrakcyjności gminy jest zapewnienie mieszkańcom jeszcze bardziej dogodnych warunków życia, wzrost dostępności do nowoczesnej infrastruktury technicznej oraz kulturalnej, sprawiającej, że ludziom będzie się żyło się lepiej i dostatniej.
Cel Operacyjny:
1. Doskonalenie infrastruktury komunikacyjnej
2. Doskonalenie infrastruktury technicznej
3. Doskonalenie infrastruktury technicznej ochrony środowiska
Czas realizacji: 2001-2015
Instytucja odpowiedzialna: Zarząd Gminy we współpracy ze Starostwem Powiatu i Śląskim Urzędem Marszałkowskim.
Uzasadnienie: Gwałtowny rozwój motoryzacji w okresie ostatnich kilku lat sprawił, że liczba samochodów wzrosła kilkakrotnie w porównaniu do stanu sprzed 1989 roku. Drogi krajowe, powiatowe i gminne nie są w stanie przejąć wzrastającego ruchu pojazdów, co powoduje olbrzymie trudności z utrzymaniem właściwej przepustowości oraz stwarza zagrożenia bezpieczeństwa ruchu publicznego. Modernizacja infrastruktury komunikacyjnej sprzyjać będzie usprawnieniu przepływu komunikacji i doprowadzi do wzrostu bezpieczeństwa użytkowników dróg. Proponowana w planie zagospodarowania przestrzennego rozbudowa drogi krajowej 94 doprowadzi do usprawnienia ruchu tranzytowego na trasie Bielsko-Biała-Żywiec a połączenie ze Szczyrkiem poprzez węzeł komunikacyjny w Rybarzowicach spowoduje wyprowadzenie ruchu tranzytowego w kierunku Szczyrku poza Rybarzowice i Buczkowice.
Oczekiwane efekty:
q Usprawnienie komunikacji;
q Poprawa bezpieczeństwa na drogach
Beneficjenci: mieszkańcy i użytkownicy dróg
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1.1. MODERNIZACJA DRÓG WRAZ Z ICH INFRASTRUKTURĄ
Zadania:
1. Budowa (na terenie gminy) trasy DK 94 jako drogi ekspresowej S 94 relacji Bielsko-Biała - Żywiec - Zwardoń - Bratysława o parametrach drogi II klasy, dwujezdniowej, szerokości jezdni 7 m
2. Budowa (na terenie gminy) drogi DK 942 relacji Bielsko - Wisła jako drogi klasy IV, jednojezdniowej o szerokości jezdni 7 m.
3. Adaptacja drogi DW 04367 klasy V technicznej relacji Żywiec – Lipowa – Buczkowice z zaleceniem do modernizacji do parametrów normatywnych z chodnikiem
4. Adaptacja drogi DW 04374 klasy IV technicznej relacji Buczkowice - Rybarzowice w ciągu ulic Wyzwolenia i z zaleceniem do modernizacji do parametrów normatywnych, szerokość jezdni 6 m, chodniki i ograniczenia wlotów uliczek dojazdowych
5. Adaptacja drogi DW 04373 klasy V technicznej relacji Szczyrk - Buczkowice w ciągu ulic Wyzwolenia i z zaleceniem modernizacji do parametrów normatywnych, szerokość jezdni 6 m i dwustronnym i dwustronnym chodnikiem
6. Adaptacja drogi DW 04371 klasy V technicznej relacji Łodygowice – Kalna – Godziszka z zaleceniem do modernizacji do parametrów normatywnych, szerokość jezdni 6 m i dwustronnym chodnikiem
7. Adaptacja drogi DW 04372 klasy V technicznej relacji Słotwina - Godziszka w ciągu ulicy Żywieckiej z chodnikiem
8. Podniesienie klasy dróg lokalnych
9. Naprawa nawierzchni dróg (75 km)
10. Modernizacja uliczek dojazdowych (20 km)
11. Modernizacja i budowa chodników (25 km)
12. Modernizacja i budowa poboczy (25 km)
13. Budowa zatoczek dla autobusów i parkingów obsługujących ruch do Szczyrku i Buczkowic
14. Modernizacja odwodnienia dróg (przepusty, kanalizacja deszczowa)
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy ze Starostwem Powiatu i Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 10% (w latach 2001-2005 – 1 000 000 zł rocznie; w latach 2006-2012 - 1 500 000 zł rocznie)
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 90%
1.2. UPORZĄDKOWANIE STANU PRAWNEGO DRÓG NA TERENIE GMINY
Gmina ma ustawowy obowiązek uregulowania stanu prawnego dróg gminnych (nie będących mieniem komunalnym, a wybudowanych m.in. w czynie społecznym). Przepisom tej samej ustawy podlegają drogi powiatowe i krajowe.
Czas realizacji: 2001-2005
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy i właściciele dróg powiatowych, wojewódzkich i krajowych
Uzasadnienie: Doskonalenie infrastruktury technicznej gminy ułatwi rozwój całej gminy oraz zapewnia właściwe warunki życia mieszkańcom i odwiedzającym. Na terenie gminy istnieje potrzeba rozbudowy istniejących sieci technicznych oraz usprawnienie systemu odbioru i dystrybucji odpadów komunalnych.
Cele Szczegółowe:
2.1. ROZBUDOWA SIECI WODOCIĄGÓW
Zadania:
2.1.1. Rozbudowa systemu wodociągów w oparciu o ujęcia lokalne w Godziszce, Kalna oraz rurociąg grupowy Szczyrk – Buczkowice doprowadzający wodę z ujęcia na rzece Żylicy w Szczyrku
2.1.2. Podłączenie systemu wodociągów do wodociągu grupowego Węgierska Górka – Żywiec – Bielsko
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy mieszkańców
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50% (2001-2005), 66% (2006-2015)
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50% i 34%
2.2. ROZBUDOWA SIECI KANALIZACYJNEJ
2.2.1. Budowa kanalizacji sanitarnej z odprowadzeniem ścieków do oczyszczalni w Rybarzowicach oraz w Komorowicach z części Buczkowic („BÓR”)
2.2.2. Instalowanie indywidualnych oczyszczalni ścieków dla zabudowy rozproszonej
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2.3 PEŁNA GAZYFIKACJA GMINY
2.3.1. Modernizacja sieci gazowej średniego ciśnienia oraz redukcyjno- pomiarowych gazu
2.3.2. Rozbudowa sieci w miarę potrzeb
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 5%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 95%
2.4. ROZBUDOWA SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ
2.4.1. Modernizacja oraz rozbudowa układu sieci elektroenergetycznej średniego i niskiego napięcia o nowe elementy stacyjne i liniowe
2.4.2. Zwiększenie linii kablowych ŚN, NN w stosunku do linii napowietrznych
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2.5. ROZBUDOWA SIECI TELEKOMUNIKACYJNEJ
2.5.1. Budowa kabla światłowodowego OTK relacji Lipowa – Buczkowice
2.5.2. Rozbudowa miejscowej sieci teletechnicznej o 1200 NN oraz o nowe linie magistralne i abonenckie
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: część środków finansowych, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: część środków finansowych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 10%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 90%
Cele szczegółowe:
2.5.3. Rozwój telefonii przewodowej
Zadania:
2.5.3.1.Zwiększenie pojemności centrali telefonicznej
2.5.3.2.Zwiększenie przepustowości sieci telefonicznej
Czas realizacji: 2001-2003
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: centrala telefoniczna, sieć telefonii przewodowej obejmująca większą część gminy
b) niezbędne spoza gminy: rozbudowa centrali i sieci przez operatora sieci telekomunikacyjnej
Odpowiedzialny za realizację: TP S.A. lub inny operator który zostanie wyłoniony przez Zarząd Gminy
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): - 0%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 100%
2.5.4. Zwiększenie dostępności do globalnych sieci telekomunikacyjnych
Dostęp do informacji stanowi jeden z elementów postępu cywilizacyjnego. Bez szybkiego, sprawnego systemu pozyskiwania i przetwarzania informacji nie będzie możliwości funkcjonowania. Rozbudowa lokalnych sieci teleinformatycznych oraz umożliwienie mieszkańcom podłączeń do szybkich infostrad informatycznych przyczyni się do dalszego rozwoju środowiska gospodarczego i wzrostu poziomu edukacji wśród młodzieży.
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: sieć telefonii przewodowej i bezprzewodowej, duża liczba podmiotów gospodarczych,
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z operatorami sieci, dyrektorami instytucji publicznych, właścicielami firm i zainteresowanymi mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 10%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 90%
3.1. DOSKONALENIE GOSPODARKI ODPADAMI
W realizacji tego zadania przewidziane jest, iż wywozem odpadów objęte zostaną wszystkie gospodarstwa domowe (obecnie 64% gospodarstw domowych jest objęte wywozem odpadów).
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: środki finansowe, zorganizowany system wywozu odpadów, składowisko odpadów, które czynne będzie do 2003 r., a następnie rozbudowywane (do 2015 r.)
b) potrzebne spoza gminy: środki na dofinansowanie rozbudowy składowiska
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kalkulacjami odbioru i wywozu odpadów) oraz kosztorysem rozbudowy składowiska
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50% Wilkowice i Buczkowice
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50% dotacje
3.2. ZABEZPIECZENIE GMINY PRZED WYLEWAMI RZEK
Zadania
3.2.1. Zabezpieczenie górnych odcinków Bruśnika, Godziszki i uzupełnienie regulacji Żylicy
3.2.2. Zalesienie dolin rzek i potoków
3.2.3. Zabezpieczenie przed skażeniem rzek i potoków
3.2.4. Ochrona przed erozją i degradacją dolin rzek
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: środki finansowe, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: środki na dofinansowanie prac
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi
i mieszkańcami, RDGW w Żywcu
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem inwestycyjnym
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 20%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 80% Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, programy przedakcesyjne i akcesyjne UE (np. ISPA), RDGW w Żywcu.
Uzasadnienie: Kształtowanie i doskonalenie ochrony środowiska naturalnego stanowi jeden z najistotniejszych elementów gospodarowania środowiskiem i przestrzenią. Właściwe korzystanie z zasobów środowiska naturalnego jest koniecznością. Ma to szczególne znaczenie dla rozwoju obszarów cechujących się dużym potencjałem świadczenia usług turystycznych i rezydencyjnych.
Cele operacyjne:
1. Ochrona powietrza
2. Ochrona wód
3. Ochrona gleby
4. Ochrona lasów
5. Ochrona przed hałasem
Czas realizacji: 2001-2015
Instytucja odpowiedzialna:Zarząd gminy we współpracy z mieszkańcami, przy współudziale Starostwa Powiatu, Inspekcji Ochrony Środowiska, SANEPID i wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
Plan realizacji celów operacyjnych i szczegółowych
Cele operacyjne:
Uzasadnienie: Większość gospodarstw domowych posiada instalacje grzewcze przystosowane do spalania paliwa gazowego lub elektrycznego. Nie są one jednak wykorzystywane ze względu na wysokie koszty takiego sposobu ogrzewania. Efektem tego jest wykorzystywanie do celów ogrzewania taniego paliwa stałego o złej lub bardzo złej jakości. Jest to przyczyną dużego zanieczyszczenia powietrza, głównie w okresie zimowym. Poważnym problemem są zalegające nisko nad ziemią imisje dymów. Stężenia skażeń rozkładają się różnorodnie w czasie, przestrzeni oraz związane są ze stanami pogodowymi oraz ukształtowaniem terenu.
Oczekiwane efekty:
q Poprawa stanu środowiska naturalnego;
q Poprawa zdrowia mieszkańców;
Beneficjenci: mieszkańcy i turyści
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1.1. OGRANICZENIE EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ
Zadania:
1.1.1. Modernizacja systemów ogrzewania
1.1.2. Docieplenie budynków
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: sieć gazowa na terenie całej gminy, instalacje c.o. ogrzewane gazem, wody geotermalne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i mieszkańcami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50% Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, Beskidzki Fundusz Ekorozwoju, Beskidzka Agencja Poszanowania Energii, programy przedakcesyjne i akcesyjne UE (np. ISPA, SAPARD), Eko-Fundusz
Uzasadnienie: Wody przepływające przez gminę powinny być wolne od zanieczyszczeń organicznych pochodzących z niewłaściwej gospodarki i utylizacji odchodów organicznych w gospodarstwach rolnych oraz zanieczyszczeń chemicznych powstających jako efekt nawożenia gleb nawozami mineralnymi i prowadzenia działalności gospodarczej.
Oczekiwane efekty:
q Zachowanie odpowiedniej jakości wód;
q Poprawa jakości wody w studniach głębinowych;
q Wybudowanie zbiorników małej retencji niezbędnych w okresach suszy;
Beneficjenci: mieszkańcy, turyści
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
2.1. OGRANICZENIE ZANIECZYSZCZEŃ WÓD POWIERZCHNIOWYCH
Zadania:
2.1.1. Budowa przydomowych osadników na odchody organiczne w gospodarstwach rolnych
Czas realizacji: 2001-2015,
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: gospodarstwa prowadzące intensywną działalność rolniczą
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe (kredyty, dotacje, specjaliści do opracowania dokumentacji technicznej
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem inwestycyjnym
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 20%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 80% (kredyty, dotacje)
Uzasadnienie: Na terenie gminy nie ma jeszcze pełnej sieci kanalizacji. Jest to przyczyną zanieczyszczenia wód gruntowych i gleby. Występuje także duży obszar nieużytków, zwłaszcza na stokach gór, co zwiększa procesy erozyjne. Z kolei wzdłuż dróg o dużym nasileniu ruchu samochodowego następuje skażenie gleb metalami ciężkimi. Niezbędne jest zatem podjęcie działań zmierzających do zmniejszenia stopnia zanieczyszczenia gleb na terenie gminy.
Oczekiwane efekty:
q Czyste gleby – brak skażeń i zanieczyszczeń metalami ciężkimi;
q Lepsza jakość produktów rolnych;
q Poprawa zdrowia mieszkańców;
Beneficjenci: mieszkańcy gminy i turyści
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
3.1. OCHRONA GLEBY PRZED NIEODWRACALNĄ ABIOTYZACJĄ
Zadania:
3.1.1. Zwiększenie powierzchni obszarów zadrzewionych (na granicy rolno-leśnej)
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby pracy, część środków na zalesianie
b) potrzebne spoza gminy: sadzonki drzew leśnych
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z nadleśnictwem i rolnikami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): trudna obecnie do określenia
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50% (zasoby pracy, część środków finansowych)
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50% (środki Wydziału Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska oraz sadzonki drzew z Nadleśnictwa)
Uzasadnienie: Zły stan zdrowotny lasów spowodowany jest w dużej mierze zanieczyszczeniami powietrza oraz niewłaściwą gospodarką wodną, która przyczynia się do zbyt szybkiego spływu wód ze stoków. Nastąpiła także zmiana w strukturze drzewostanów (przewaga lasów liściastych).
Oczekiwane efekty:
q Zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza;
q Poprawa stanu równowagi ekosystemów;
q Planowa gospodarka w lesie;
q Zwiększenie dochodów z pozyskiwania drewna;
q Zwiększenie ruchu turystycznego;
q Wzbogacenie walorów Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego i Małego;
Beneficjenci: właściciele lasów, turyści, mieszkańcy gminy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
4.1. NATURALIZACJA LASÓW, ZWIĘKSZENIE LESISTOŚCI GMINY
Zadania
4.1.1. Nasadzenia drzew iglastych
4.1.2. Zagospodarowanie dróg leśnych (zrywkowych)
4.1.3. Ograniczenie wyrębu w lasach prywatnych i państwowych
4.1.4. Racjonalna gospodarka zasobami leśnymi
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby leśne, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: nie ma potrzeby
Odpowiedzialny za realizację:nadleśnictwo we współpracy z właścicielami lasów
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): trudna obecnie do określenia
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 10% (zasoby właścicieli lasów prywatnych)
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 90% (ze środków Funduszu Ochrony Środowiska, oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych)
Uzasadnienie: Hałas jest jednym z najbardziej uciążliwych elementów przestrzeni zurbanizowanej. Do walki z hałasem wykorzystywane są systemy ekranowania, które wkomponowane w tworzony lub modernizowany krajobraz architektoniczny zmniejszają uciążliwość związaną z bliskością występowania źródeł hałasu. Zagadnienia budowy ekranów akustycznych powoli się rozwijają. Wykonawcy szukają nowych miejsc wykorzystania ekranów, przede wszystkim w ramach modernizacji dróg i w celu eliminacji hałasu od istniejących tras komunikacji miejskiej. Ekrany akustyczne również nabrały walorów społecznych.
Cele operacyjne:
5.1. OCHRONA AKUSTYCZNA TERENÓW ZLOKALIZOWANYCH PRZY TRASACH KOMUNIKACYJNYCH
Czas realizacji: 2006-2015
Instytucja odpowiedzialna:Zarząd gminy we współpracy z mieszkańcami, przy współudziale Starostwa Powiatu, Inspekcji Ochrony Środowiska, SANEPID i wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
5.1.1. SYSTEM EKRANOWANIA WZDŁUŻ TRASY 94
Oczekiwane efekty:
q Poprawa stanu środowiska naturalnego;
q Poprawa zdrowia mieszkańców;
Beneficjenci: mieszkańcy i turyści
Czas realizacji: 2005-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby materialne, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację:Zarząd gminy przy współpracy z Okręgową Dyrekcją Dróg
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): trudna obecnie do określenia
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 25%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 75% ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, programu ISPA, PHARE.
Uzasadnienie: Dostępność usług w zakresie ochrony zdrowia jest jednym z podstawowych warunków określających poziom życia mieszkańców gminy. Większość usług specjalistycznych jest świadczona przez wyspecjalizowane placówki zlokalizowane poza terenem gminy. Projekcje demograficzne wskazują, iż w okresie 2001-2015 wzrośnie odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym, a tym samym wzrośnie zapotrzebowanie na świadczenie wyspecjalizowanych usług dla tej grupy ludności. Opieką socjalną należy objąć wszystkich potrzebujących mieszkańców gminy, szczególnie niepełnosprawnych oraz osoby starsze i schorowane.
Oczekiwane efekty:
q Poprawa jakości usług świadczonych przez opiekunów społecznych;
q Poprawa systemu ochrony zdrowia;
q Poprawa dostępności do usług medycznych świadczonych na terenie gminy;
Beneficjenci: mieszkańcy gminy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1. WZROST POZIOMU OBSŁUGI Z ZAKRESU OPIEKI ZDROWOTNEJ I SOCJALNEJ
Zadania:
1.1. Rozbudowa ośrodka zdrowia w Buczkowicach
1.2. Uruchomienie poradni specjalistycznych (poradni „K”)
1.3. Zorganizowanie opieki socjalnej w domach rodzinnych lub w specjalnych placówkach dla 90 osób
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: istniejące ośrodki zdrowia w Buczkowicach z oddziałem w Rybarzowicach, zasoby pracy
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację:Zarząd Gminy, Rady Sołeckie
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): trudna obecnie do określenia
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
Uzasadnienie: Reforma edukacji wprowadzona w 1999 roku oparta jest na założeniach, iż decentralizacja systemu doprowadzi do wzrostu jakości świadczonych usług oraz dostosuje polski system do wymogów Unii Europejskiej. Coraz więcej zadań edukacyjnych finansowanych jest z budżetów gminnych. Dlatego bardzo istotnym elementem w nowej reformie systemu edukacji jest dostosowanie jednostek oświatowych zlokalizowanych na terenie gminy do wymogów i standardów określonych w ustawie. Planowana jest modernizacja istniejących zasobów oraz utworzenie Centrum Kulturalnego, w którym oprócz zajęć edukacyjnych odbywać się będą również wystawy, koncerty, imprezy kulturalne dla dzieci i młodzieży oraz imprezy sportowe i zajęcia rekreacyjne.
Cele operacyjne:
1. Rozwój oświaty
2. Utworzenie Centrum Kulturalnego
3. Edukacja pozaszkolna
4. Wspieranie organizacji pozarządowych (NGO’s)
Czas realizacji: 2001-2015
Instytucja odpowiedzialna: Zarząd Gminy we współpracy z Radą Gminy, dyrektorami szkół, dyrektorem Gminnego Ośrodka Kultury i Kuratorium Oświaty
1. ROZWÓJ OŚWIATY
Uzasadnienie: Wprowadzenie reformy oświaty sprawia, że odpowiedzialne za jej realizację instytucje gminne zmuszone zostały do podjęcia szeregu działań zarówno inwestycyjnych, jak i organizacyjnych zapewniających osiągnięcie postawionych w reformie celów. Dostosowanie istniejącej bazy oświatowej do potrzeb i zmian nakreślonych ustawą, poprawa warunków nauczania, doposażenie szkół w nowoczesne pomoce dydaktyczne oraz stworzenie nowoczesnych pracowni informatycznych i językowych to główne zadania, których wykonanie w dużym stopniu zadecyduje o powodzeniu wprowadzanej reformy edukacji w gminie.
Oczekiwane efekty:
q Stworzenie nowoczesnej, efektywnej bazy oświatowej w gminie;
q Poprawa komfortu nauki oraz pracy dydaktycznej nauczycieli;
q Poprawa stanu zdrowia oraz kondycji fizycznej dzieci i młodzieży;
Beneficjenci: dzieci i młodzież gminy oraz nauczyciele i pracownicy szkół
Czas realizacji: 2001-2005
Cele szczegółowe:
1.1. DOPOSAŻENIE SZKÓŁ W POMOCE DYDAKTYCZNE
Zadania:
1.1.1. Doposażenie istniejących pracowni przedmiotowych w nowoczesny sprzęt dydaktyczny we wszystkich szkołach na terenie gminy
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: szkoły, pracownie z częściowym wyposażeniem
b) potrzebne spoza gminy: środki na zakup sprzętu dydaktycznego
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z dyrektorami szkół i Kuratorium Oświaty
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 200 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 200 000
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): brak
1.2. ROZWÓJ PRACOWNI SPECJALISTYCZNYCH
Zadania:
1.1.2. Utworzenie pracowni komputerowych
1.1.3. Utworzenie pracowni językowych w każdej szkole
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: sale szkolne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe na zakup sprzętu oraz zabezpieczenie przed kradzieżą
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z dyrektorami szkół oraz Kuratorium Oświaty
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 400 000 zł (pracownie językowe - 400 000 zł;)
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 100%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): brak
1.3. MODERNIZACJA BAZY DYDAKTYCZNEJ I SPORTOWEJ
Zadania:
1.3.1. Modernizacja szkoły w Buczkowicach
1.3.2. Remont przedszkola w Buczkowicach
1.3.3. Zorganizowanie wychowania przedszkolnego dla dzieci w pomieszczeniach szkół w Rybarzowicach (90), Godziszce (50), Kalnej (30)
1.3.4. Wyposażenie sal lekcyjnych w meble dydaktyczne (zgodnie z obowiązującymi normami)
1.3.5. Modernizacja oświetlenia sal we wszystkich szkołach
1.3.6. Modernizacja sal gimnastycznych
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
1. posiadane w gminie: budynki szkół z salami lekcyjnymi, gimnastycznymi, tereny pod budowę kortów tenisowych
2. potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z dyrektorami szkół
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2. UTWORZENIE CENTRUM KULTURALNEGO
Uzasadnienie: Obecny stan obiektów oświatowo-kulturalnych nie zapewnia pełnej realizacji reformy edukacji. Brak jest również nowoczesnej placówki kulturalno-oświatowej. Zamierzeniem mieszkańców jest utworzenie w Buczkowicach nowoczesnego Centrum Kulturalnego.
Oczekiwane efekty:
q Rozwój intelektualny i fizyczny mieszkańców;
q Zagospodarowanie czasu wolnego mieszkańców i turystów;
q Integracja mieszkańców;
Beneficjenci: mieszkańcy gminy i turyści
Czas realizacji: 2010-2015
Cele szczegółowe:
2.1. Utworzenie Centrum Kulturalnego
2.2. Powiększenie księgozbiorów
Czas realizacji: 2005-2010
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
3. EDUKACJA POZASZKOLNA
Uzasadnienie: Zachodzące obecnie zmiany, wprowadzane reformy oraz przyszła integracja Polski ze strukturami Unii Europejskiej zmuszają do przygotowania programów i podjęcia edukacji mieszkańców mającej na celu nie tylko poszerzanie ich wiedzy, lecz także doskonalenie bądź kształcenie określonych umiejętności. Edukacja pozaszkolna daje możliwość powstawania grup o ukierunkowanych zainteresowaniach, które mogą stać się motorem rozwoju różnych dziedzin życia. Edukacja sprzyja także eliminowaniu postaw biernych i prowadzi do aktywizacji społeczności lokalnych.
Oczekiwane efekty:
q Uzyskanie nowych umiejętności przez mieszkańców gminy;
q Rozwój przedsiębiorczości;
q Podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców;
Beneficjenci: mieszkańcy gminy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
3.1. PROGRAMY EDUKACYJNO-INTEGRACYJNE DLA DOROSŁYCH
Zadania:
3.1.1. Program edukacji ekologicznej
3.1.2. Program edukacji ekonomicznej
3.1.3. Program edukacji z zakresu turystyki i agroturystyki
3.1.4. Program informacyjny o Unii Europejskiej
3.1.5. Program integracji i budowy społeczności obywatelskiej
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby lokalowe, część kadry
b) potrzebne spoza gminy: edukatorzy, pomoce dydaktyczne, środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację:Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): do określenia przed realizacją poszczególnych zadań
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 20%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 80%
3.2. PROGRAMY EDUKACYJNE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Zadania:
3.2.1. Program edukacji ekonomicznej
3.2.2. Program edukacji ekologicznej
3.2.3. Program edukacji języków obcych
3.2.4. Program edukacji informatycznej
3.2.5. Program informacyjny o Unii Europejskiej
3.2.6. Utworzenie programu stypendialnego dla zdolnych uczniów
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby lokalowe, częściowo kadra
b) potrzebne spoza gminy: edukatorzy, pomoce dydaktyczne, środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z dyrektorami szkół
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): do określenia przed podjęciem realizacji poszczególnych programów
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 20%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 80%
4. WSPIERANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH (NGO’S)
Uzasadnienie: Działalność organizacji pozarządowych w coraz większym stopniu wspomaga samorządy lokalne i regionalne. Rozwój tej formy współdziałania z władzami umożliwia bardziej elastyczne dostosowywanie form i charakteru działalności tych organizacji do nieustannie zmieniających się warunków życia mieszkańców regionów i gmin. Współpraca samorządów z organizacjami pozarządowymi umożliwia gminie oddziaływanie na różne sfery potrzeb mieszkańców od edukacji i oświaty poprzez kulturę, aż po sferę gospodarczą.
Beneficjenci: mieszkańcy gminy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1. WSPIERANIE LOKALNYCH ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH
Zadania:
1.2. Wspieranie organizacji kulturalnych
1.3. Wspieranie organizacji sportowych
1.4. Wspieranie organizacji oświatowych
1.5. Wspieranie organizacji ekologicznych
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: zasoby lokalowe, zasoby ludzkie
b) potrzebne spoza gminy: edukatorzy, środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z przedstawicielami organizacji pozarządowych
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): do określenia przed podjęciem realizacji poszczególnych programów
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 80%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 20%
Uzasadnienie: Zagospodarowanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe związane jest z uzyskaniem w przyszłości dominującej pozycji na rynku inwestycji mieszkaniowych. Przewiduje się wzrost zainteresowania terenami pod budownictwo mieszkaniowe dla mieszkańców Bielska-Białej i okolic. Stworzenie dogodnego połączenia komunikacyjnego pomiędzy Żywcem, Bielskiem z węzłem komunikacyjnym w Rybarzowicach i Kalnej spowoduje wzrost zainteresowania terenami mieszkalnymi zlokalizowanymi na terenie gminy Buczkowice. W związku z tym planuje się wykreowanie gminy jako ośrodka o funkcjach usługowo-mieszkalno-turystycznych. Niezbędne jest uwzględnienie w planie przestrzennego zagospodarowania gminy terenów, które będzie można przeznaczyć w przyszłości na cele budownictwa mieszkaniowego (indywidualnego, letniskowego, i pensjonatowego). Bardzo ważne jest też wzięcie pod uwagę zwiększenie ich wartości poprzez wykonanie pełnego uzbrojenia (sieć energetyczna, wodna, kanalizacyjna, gazowa, drogi dojazdowe i osiedlowe). Przy projektowaniu budynków należy uwzględnić styl architektoniczny dostosowany do warunków regionu.
Oczekiwane efekty:
q Zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej gminy;
q Zwiększenie dochodów gminy;
Beneficjenci: mieszkańcy, inwestorzy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE, LETNISKOWE I REKREACYJNE
2. ZWIĘKSZENIE DOSTĘPNOŚCI MIESZKAŃ (DO OKOŁO 330/1000 MIESZKAŃCÓW)
Zadania:
1.1. Uporządkowanie gospodarki gruntami
1.2. Uzbrojenie nowych terenów mieszkaniowych
1.3. Wykup terenów pod inwestycje mieszkaniowe
1.4. Wspieranie organizacji budownictwa mieszkaniowego (developerów, BTS, Agencji Wspierania Inwestycji)
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny komunalne i prywatne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): - 15%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 85%
Uzasadnienie: Rozwój gospodarczy wymusza prowadzenie działalności gospodarczej w konkurencyjnym środowisku. Podmioty gospodarcze konkurujące ze sobą zmuszone są do ograniczania kosztów działalności. Jednym z największych kosztów są koszty pracowników. Natomiast tworzenie nowych miejsc pracy wymaga nakładów i jest procesem czasochłonnym. Z drugiej strony pozbawienie mieszkańców możliwości podejmowania pracy na terenie gminy lub w jej najbliższym otoczeniu powoduje spadek siły nabywczej mieszkańców i zmniejszenie wpływów do budżetów gminy. Bardzo istotnym jest kreowanie przedsiębiorczości wśród mieszkańców gminy poprzez prowadzenie przez gminę polityki wspierania działań przedsiębiorczych.
Oczekiwane efekty:
q Zwiększenie ilości nowych miejsc pracy
q Zwiększenie dochodów mieszkańców
q Zwiększenie dochodów gminy;
Beneficjenci: mieszkańcy, przedsiębiorcy, gmina
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1. INSTYTUCJONALNE WSPOMAGANIE BIZNESU W GMINIE
2. UTWORZENIE INKUBATORA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI JAKO OŚRODKA DORADZTWA I OBSŁUGI BIZNESU
Zadania:
1.1. Przygotowanie lokalnego programu wspierania biznesu na terenie gminy
1.2. Przeznaczenie budynku pod działalność ośrodka wspierania biznesu
1.3. Przygotowanie programu promocji inwestycyjnej gminy
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: pomieszczenia i uzbrojone tereny komunalne i prywatne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z Agencją Rozwoju Regionalnego SA w Bielsku Białej, Polską Fundacją Promocji Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Powiatowym Urzędem Pracy.
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysami
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): - 25%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 75%
WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY
Uzasadnienie: Gmina Buczkowice usytuowana jest na szlaku komunikacyjnym do Szczyrku, Wisły, Żywca, Zwardonia i Korbielowa. Większość turystów przejeżdża przez teren gminy. Położenie gminy w Kotlinie Żywieckiej powoduje, iż gmina posiada wspaniałe warunki do rozwoju turystyki i sportu. Oprócz walorów czysto przyrodniczych i krajobrazowych gmina posiada potencjał turystyczny. Gmina Buczkowice stanowi naturalne zaplecze turystyczne dla Szczyrku. Dla zapewnienia napływu turystów należy rozbudować infrastrukturę turystyczną, sportowo-rekreacyjną oraz informacyjną i reklamową. Rozbudowa sektora usług turystycznych stanowić będzie naturalne źródło dodatkowych dochodów i przyczyni się do aktywizacji zawodowej mieszkańców gminy.
Cele operacyjne:
1. Modernizacja infrastruktury turystycznej
2. Budowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej
3. Organizacja imprez sportowych i turystycznych
Czas realizacji: 2001-2015
Instytucja odpowiedzialna: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i inwestorami
1. MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNEJ
Uzasadnienie: Gmina Buczkowice posiada słabo rozwiniętą infrastrukturę turystyczną i sportową. Brak jest nowoczesnej bazy hotelowej i sportowo-rekreacyjnej. Posiadana baza wymaga gruntownej modernizacji.
Oczekiwane efekty:
q Ożywienie gospodarcze gminy;
q Zmniejszenie bezrobocia;
q Zwiększenie zainteresowania inwestorów
q Zwiększenie ruchu turystycznego
q Wzrost dochodów osobistych mieszkańców;
q Wzrost dochodów gminy;
Beneficjenci: mieszkańcy gminy, turyści, inwestorzy
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
1.1. BUDOWA I Modernizacja bazy noclegowej
Zadania: 1.1.1. Modernizacja istniejącej bazy hotelowej
1.1.2. Budowa hoteli i pensjonatów
Czas realizacji: 2001-2010
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: uzbrojone tereny, baza hotelowa
b) potrzebne spoza gminy: inwestorzy krajowi i zagraniczni, kredyty preferencyjne, ulgi
i zachęty inwestycyjne
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z inwestorami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 50 000 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 5%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 95%
1.2. URZĄDZENIE PARKINGÓW I MIEJSC OBSŁUGI PODRÓŻNYCH
Zadania:
1.2.1. Urządzenie miejsc obsługi podróżnych przy trasach dojazdowych do gminy od strony Bielska-Białej, Żywca Szczyrku
1.2.2. Urządzenie miejsc postojowych przy obiektach obiektach sportowo-turystycznych, hotelach i pensjonatach
Czas realizacji: 2001-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny parkingowe
b) potrzebne spoza gminy: inwestorzy, środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i inwestorami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 10 000 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 10%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 90% Programy przedakcesyjne i akcesyjne UE, kredyty
2. BUDOWA INFRASTRUKTURY SPORTOWO-REKREACYJNEJ
Uzasadnienie: Budowa infrastruktury turystycznej i sportowej przyczyni się do zagospodarowania istniejących terenów. Chodzi tu głownie o budowę pól golfowych, centrów sportowo-rozrywkowych oraz wyciągów narciarskich. Przyczyni się to do dalszego rozwoju usług turystycznych, stworzy nowe miejsca pracy, zwiększy ruch turystyczny i będzie źródłem dodatkowych dochodów mieszkańców gminy.
Oczekiwane efekty:
1. Poszerzenie oferty turystycznej gminy
2. Zwiększenie ruchu turystycznego
3. Zmniejszenie bezrobocia
4. Zwiększenie dochodów mieszkańców
5. Zwiększenie dochodów gminy
Beneficjenci: mieszkańcy i turyści
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
2.1. BUDOWA POLA GOLFOWEGO
Zadania:
2.1.1. Budowa pola golfowego
Czas realizacji: 2004-2010
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: teren pod budowę pola golfowego
b) potrzebne spoza gminy: inwestorzy, środki finansowe
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i inwestorami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 5 000 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): brak
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 100%
2.2. BUDOWA TRAS NARCIARSTWA BIEGOWEGO I TURYSTYCZNEGO
Zadania:
1.1.1. Lokalizacja tras
1.1.2. Przygotowanie zaplecza technicznego tras
1.1.3. Zakup sprzętu pomocniczego (do oznakowania tras i organizacji zawodów)
Czas realizacji: 2002-2005
Niezbędne zasoby:
posiadane w gminie: tereny, na których można poprowadzić trasy narciarskie, środki
finansowe
b) potrzebne spoza gminy: - program PHARE – CBC
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy
Plan finansowania:
Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 100 000 zł
Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2.3. BUDOWA KORTÓW TENISOWYCH I DO SQUASHA
Zadania:
2.3.1. Budowa kortów tenisowych przy boisku w Buczkowicach
Czas realizacji: 2003-2008
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny pod budowę kortów tenisowych
b) potrzebne spoza gminy: inwestorzy
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i inwestorami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 1 000 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): brak
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 100%
2.4. BUDOWA ŚCIEŻEK ROWEROWYCH, ŚCIEŻEK DO JOGGINGU I TRAS DO TURYSTYKI KONNEJ
Zadania:
1.1.1. Budowa ścieżek rowerowych w Buczkowicach
1.1.2. Budowa ścieżek rowerowych w Rybarzowicach
1.1.3. Budowa ścieżek rowerowych w Kalnej i Godziszce
1.1.4. Budowa tras turystyki konnej w gminie
1.1.5. Budowa ścieżek do joggingu w gminie
1.1.6. Budowa ścieżek dydaktycznych (flora i fauna)
Czas realizacji: 2002-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny prywatne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe na wykup terenów i ich zagospodarowanie
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z radami sołeckimi i Starostwem Powiatu
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 1 000 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 30%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 70%
2.5. URZĄDZENIE TERENÓW WZDŁUŻ RZEKI ŻYLICY
Zadania:
2.5.1. Zaprojektowanie małej architektury użytkowej (placów zabaw, ścieżek spacerowych, miejsc biwakowych itp.)
2.5.2. Przygotowanie ścieżek spacerowych
Czas realizacji: 2002-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny wzdłuż rzeki Żylicy, część środków finansowych
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe (dofinansowanie)
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy z radami sołeckimi i organizacjami społecznymi gminy
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 500 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2.6. BUDOWA KOMPLEKSU SPORTOWO-REKREACYJNEGO
Zadania:
1.1.1. Budowa Skate Parku
1.1.2. Budowa krytego zespołu kąpieliskowego z zapleczem rozrywkowym (nowoczesną dyskoteką, bilardem i kręgielnią)
Czas realizacji: 2006-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny pod budowę centrum
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe, inwestorzy
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z inwestorami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): zgodnie z kosztorysem
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 5%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 95%
2.7. ORGANIZACJA IMPREZ SPORTOWYCH I TURYSTYCZNYCH
Uzasadnienie:Położenie gminy oraz planowane inwestycje turystyczne i sportowe będą doskonałą bazą, która przyczyni się do zwiększenia ruchu turystycznego poprzez umożliwienie wypoczynku weekendowego i urlopowego. Organizacja imprez sportowych i turystycznych to najlepsza promocja walorów turystycznych i uzdrowiskowych gminy.
Oczekiwane efekty:
q Zwiększenie ruchu turystycznego
q Spełnienie oczekiwań mieszkańców pod względem sportu i rekreacji
q Integracja mieszkańców
q Zwiększenie atrakcyjności gminy
Beneficjenci: mieszkańcy gminy i turyści
Czas realizacji: 2001-2015
Cele szczegółowe:
2.7.1. Poszerzenie działalności klubów sportowych
Zadania:
2.7.1.1.Rozbudowa istniejącej bazy rekreacyjno-sportowej
2.7.1.2.Udostępnienie istniejących obiektów sportowych dla mieszkańców
Czas realizacji: 2001-2005
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny sportowo-rekreacyjne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe, sponsorzy
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy we współpracy z klubami sportowymi
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 50 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 50%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 50%
2.7.2. Organizacja turniejów sportowych (bilard, kręgle, golf i tenis)
Zadania:
2.7.2.1. Przygotowanie turniejów
Czas realizacji: 2010-2015
Niezbędne zasoby:
a) posiadane w gminie: tereny sportowo-rekreacyjne
b) potrzebne spoza gminy: środki finansowe, sponsorzy
Odpowiedzialny za realizację: Zarząd Gminy z właścicielami obiektów sportowych, klubami
Plan finansowania:
1. Wartość przedsięwzięcia (w cenach bieżących): 500 000 zł
2. Wysokość środków własnych (% lub zł): 20%
3. Wysokość środków spoza gminy (% lub zł): 80%
Motto : Jeżeli czegoś nie potrafisz zmierzyć - nie potrafisz tym zarządzać
Strategia określa jaka ma być Gmina , czyli co władze zamierzają robić , dla kogo , w jaki sposób, co będzie najważniejsze (jakimi priorytetami będą się kierować). Istotne w formułowaniu strategii jest zachowanie równowagi, w taki sposób aby potrzeby jednych grup nie były zaspokajane kosztem innych.
Nawet najlepiej sformułowana strategia nie daje gwarancji na. To od sposobu wdrażania strategii i skuteczności tego wdrożenia zależy ostateczna ocena efektywności strategicznego zarządzania.
· Posiadanie jasnej wizji strategicznej to zbyt mało, gdy brak jej właściwego zrozumienie i zakomunikowania wszystkim.
· Nawet gdy posiada się dobrze przygotowaną strategię, bieżące decyzje podejmowane są często w oderwaniu od istniejącego planu strategicznego.
· Przy podejmowaniu kolejnych decyzji nie wyciąga się wniosków z wcześniej popełnianych błędów.
· Często nie mierzy się postępu w realizacji celów strategicznych.
Główne bariery utrudniające wdrażanie strategii , stojące na przeszkodzie efektywnemu zarządzaniu:
· Bariera wizji – niewielu pracowników zna i rozumie strategię,
· Bariera ludzi – tylko część zarządzających posiada system motywacyjny powiązany ze strategią,
· Bariera zarządzania - większość zarządzających poświęca mniej niż 1 godzinę w miesiącu na omawianie strategii
· Bariera zasobów – w większości przypadków budżet nie jest powiązany ze strategią.
Poniżej przedstawione zostaną propozycje ułatwiające skuteczne wdrażanie strategii w Gminie.
Proponuje się rozważenie wprowadzenia do zarządzania Gminą Buczkowice metody pomagającej w skutecznym wdrażani u strategii - Strategicznej Karty Wyników -BALANCED SCORECARD. Metoda opracowana została przez Roberta S. Kaplana (Harvard Business School) i Davida P. Nortona (Reneissance Solutions, Inc.) Używane inne polskie określenia tej metody to : „Kompleksowa Karta Wyników” lub „Zrównoważona Karta Dokonań”.
Dla celów strategicznych Gminy Buczkowice:
CEL I : WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW
CEL II : WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY
zaproponowano BALANCED SCORECARD , której istotą jest określenie miar efektywności działania w ujęciu czterech perspektyw, które dla Gminy Buczkowice określono następująco :
|
WYSZCZEGÓLNIENIE |
Miara |
Wielkość |
Proponowane działania |
Uwagi |
Perspektywa pewności/ bezpieczeństwa finansowego |
|
|
|
|
Perspektywa ta zawiera najważniejsze cele finansowe - proponowane mierniki to: |
|
|
|
|
F1 poziom zadłużenia budżetu |
% udział zadłużenia do dochodów własnych |
10% |
1. 2. 3. |
|
F2 dochód na mieszkańca |
dochody budżetu gminy/liczba mieszańcow |
2200 |
1. 2. 3.
|
|
F3 poziom pozyskiwania środków od inwestorów i z funduszy |
% nakładów inwestycyjnych |
75% |
1. 2. 3.
|
|
Perspektywa mieszkańca/turysty/klienta/inwestora |
|
|
|
|
Perspektywa ta zawiera najważniejsze cele społeczno-gospodarcze Gminy, od których osiągnięcia zależy realizacja celów finansowych - przykładowe mierniki to: |
||||
K1 ilość nowych miejsc pracy , w tym miejsc związanych z obsługą turystyki i rekreacji |
a) nowo tworzone miejsca pracy /rok b) miejsca związane z turystyką i rekreacją |
a) 30 b) 25 |
1. 2. 3.
|
|
K2 poprawa infrastruktury technicznej (ilość km dróg, kanalizacji, wodociągów, gazociągu lub ilośc podłączonych gospodrstw domowych) |
a) km dróg/rok b) km kanalizacji/rok c) km wodociągów/rok d) km gazociągu/rok |
a) 5 km b 9 km c) 3 km d) 3km |
1. 2. 3. 4. |
|
K3 poprawa stanu środowiska (stopień redukcji zanieczyszczeń dla powietrza, wód, gleby oraz poziom zalesienia, poziom hałasu) |
a) % redukcja SO2 b) % redukcja BZT5 c) % zwiększenie zalesienia d) % redukcja hałasu motoryzacyjnego |
a) 25% rocznie b) 50% rocznie c) 8% rocznie d) 10% rocznie |
1. 2. 3.
|
|
K4 poprawa zaplecza turystyczno-rekreacyjnego (ilość nowych obiektów, ilość imprez sportowych, turystycznych ) |
a) ilość nowycxh obiektów turystyczno-rektreacyjnych b) ilość dodatkowych noclegów c) ilość imprez turystyczno-rekreacyjnych rocznie |
a) 5 b) 30 c) 25 |
1. 2. 3.
|
|
K5 ochrona zdrowia i poprawa opieki społecznej (szkolenia dla kadry opiekunów, |
a) % zmiana w ilości zgonów na 1000 mieszkańców b) % zmiana absencji dzieci w szkołach c) ilość szkoleń dla kadry/rok |
a) -5% b) -10% c) 5 |
1. 2. 3.
|
|
Perspektywa wewnętrznych procesów/ działalnosci operacyjnej |
|
|
|
|
Perspektywa ta pozwala monitorować efektywność procesów kluczowych dla realizacji celów wyrażonych z perspektywy klienta-obywatela i perspektywy finansowej, od których zależy sukces Gminy - przykładowe mierniki to: |
||||
O1 czas obsługi klienta, |
średni czas załatwiania sprawy w urzędzie gminy : a) w dniach, b) w minutach |
a) 20 dni b) 30 minut |
1. 2. 3.
|
|
O2 jakość usług i oferta dla mieszkańca/ turysty/ inwestora, |
a) usługi i oferta gminy pozytywnie ocenianie przez mieszkańców b) średnia liczba turystów uczestnicząca w imprezach, c) liczba turystów nocujących w Buczkowicach (w skali roku)
|
a) ok. 70% mieszkańców pozytywnie oceni jakość usług w ankiecie b) szacunkowa liczba uczestników imprez ( w tym spoza Gminy) c) 5 0% wykorzystania bazy noclegowej na terenie Gminy ( wskali roku) |
1. 2. 3.
|
|
O3 efektywność cyklu inwestycyjnego |
średni czas realizacji inwestycji gminnych w miesiącach (od koncepcji do realizacji) |
20 miesięcy |
1. 2. 3.
|
|
Perspektywa rozwoju (wiedzy , innowacji i uczenia się) |
|
|
|
|
Perspektywa rozwoju, wiedzy - pozwala monitorować czynniki kluczowe dla osiągnięcia sukcesu w przyszłości, takie jak inwestowanie w rozwój pracowników itp. czynniki te często wpływają na poprawę efektywności procesów określonych w perspektywie procesów wewnętrznych- proponowane mierniki to: |
||||
R1 rotacja kluczowych pracowników, |
średni okres zatrudnienia w urzędzie osób na stanowiskach kierowniczych |
15 lat |
1. 2. 3.
|
|
R2 nakłady na szkolenia, |
a) liczba szkoleń w których uczestniczą przedstawiciele urzędu ( w skali roku) b) nakłady finansowe na szkolenia kadry (% wydatków na wynagrodzenia) |
a) 30 b) 5% |
1. 2. 3.
|
|
R3 wydatki na i rozwój. |
a) % realizacja nakładów inwestycyjnych wskazanych w celach szczegółowych strategii b) nakłady na komputeryzację i wprowadzanie nowych technik i technologii - jako % wydatków inwestycyjnych c) nakłady na dokumenty planistyczne i projekty - % udział w wydatkach Gminy |
a) 90-100% b) 5%-10% c) 2-3% |
1. 2. 3.
|
|
Zaproponowane powyżej wskaźniki i ich wartości są jedynie przykładowymi, możliwymi do zastosowania. Proces wdrażania strategii przy pomocy przedstawionej metody polega m.in. na sprecyzowaniu przez władze Gminy - tj. Radę i Zarząd takich miar i ich wielkości , oraz czasu ich uzyskania, które będą dla nich najodpowiedniejszą wskazówką w realizacji Misji Gminy i jej celów strategicznych. Poszczególne działania (1. ...., 2......, 3.......) planowane będą z wykorzystaniem celów szczegółowych określonych w strategii, z uwzględnieniem niezbędnych nakładów finansowych ( w tym środków zewnętrznych i środków budżetu Gminy).
Dodatkowe informacje dotyczące wdrażania metody Balanced Scorecard ale i strategii.
Podstawowe wymogi do wprowadzenia Balanced Scorecard:
1.Zdefiniowanie wizji Gminy
2. Zdefiniowanie kluczowych tematów strategicznych
3. Zdefiniowanie celów lub kluczowych czynników sukcesu
4.Zidentyfikowanie lub sformułowanie działań i procesów, które pomogą osiągnąć cele
5. Zidentyfikowanie lub sformułowanie wskaźników , które pokażą czy cele są osiągane
6.Identyfikowanie miar które pozwolą na wyliczenie wskaźników
7. Stworzenie wartości docelowych dla każdego z wskaźników
8. Zidentyfikowanie i udokumentowanie oczekiwanych relacji pomiędzy wskaźnikami a celami strategicznymi
9. Zidentyfikowanie które wskaźniki, mierniki mogą zostać uznane za Kluczowe Mierniki Działania i włączone do Balanced Scorecard (Strategicznej Karty Wyników),
10. Zdecydowanie jak zagregować wyniki, jeżeli wprowadzamy serię wyników pasującą do Balanced Scorecard (Strategiczna Karta Wyników)
11. Sprawdzenie czy wszystkie konieczne dane lub procesy istnieją
12. Budowa strategicznego systemu sprzężenia zwrotnego
13. Rozpoczęcie i rewizja procesu komunikacji - zbierania i przekazywania danych
14. Sprawdzanie regularnie wyników i porównywanie ich do przyjętej wizji.
15. Wprowadzanie zmian do systemu w wyniku informacji zwrotnej.
Mierniki
Miernik określa wielkość, rozmiary lub jakość jakiegoś zjawiska lub rzeczy. W polityce budżetowej miernik jest sposobem określenia, czy dana wytyczna (i w rezultacie cel) jest realizowana. Miernik zawsze wskazuje osiągnięty postęp przy realizacji wytycznych. Mierniki można podzielić na mierniki działalności i mierniki wykonania zadania.
Miernik działalności to sposób pomiaru konkretnego zadania lub operacji przeprowadzanej przez organizację. Zadania wykonuje się, aby osiągnąć konkretne wytyczne zawarte w danym programie'. W polityce budżetowej stosuje się dwa rodzaje mierników działalności.
Mierniki pracy do wykonania ilościowo określają pracę do zrobienia, przez ocenianie wagi problemu lub zakresu pracy, którą jeszcze trzeba włożyć. Miernik ten pomaga ukazać rozmiar problemu, który trzeba rozwiązać. - Mierniki wykonanej pracy ilościowo określają, ile 'włożono już pracy, co polega na prostym podliczeniu jednostek wykonanej pracy. Ukazuje to rozmiar programu poprzez pomiar wymaganych jednostek. W przypadku wieloletniego programu miernik wykonanej pracy pokazuje, co zostanie osiągnięte w ciągu jednego roku. Mierniki wykonanej pracy pozwalają ocenić uzysk z nakładów.
Miernik wykonania mierzy wydajność lub efektywność konkretnego zadania, operacji lub programu wykonywanego przez organizację.
l. Mierniki wydajności wskazują poziom osiągnięcia zamierzonych rezultatów w stosunku do poniesionych kosztów. Mierzą one stopień oszczędnej gospodarki zasobami stosunkiem wkładów (kosztów lub nakładów) do końcowego produktu (usługi lub jednostki wykonanej pracy). Mierniki wydajności wyraża się zazwyczaj w koszcie na jednostkę wykonanej pracy, na klienta, na osobogodzinę, w ilości jednostek na godzinę lub w innych jednostkach wyrażających stosunek nakładów do wytworzonych dóbr. Mierniki wydajności na ogół nic nie mówią o jakości produktów.
Mierniki wydajności można także wyrażać, używając norm przyjętych dla danego zadania, na przykład w przypadku Wydziału Gospodarki Wodnej:
- Koszt metra sześciennego oczyszczonej wody
- Koszt kilometra naprawianego rurociągu
- Koszt metra sześciennego pompowanej wody
- Koszt analizowanej próbki.
Mierniki wydajności innych usług komunalnych mogą obejmować:
- Koszt na ł 000 mieszkańców (zamiast kosztu na jednego mieszkańca)
- Koszt tony wywiezionych śmieci
~ Koszt miliona litrów uzdatnionej wody
- Koszt na pasażera płacącego za przejazd
- Koszt utrzymywania podstacji
- Koszt jednej kontroli
- Koszt kilometra sprzątanych ulic itd.
Warto zauważyć, że wykonana praca przyda się na kolejnych etapach wprowadzania budżetu, ponieważ mierniki wykonanej pracy mogą służyć jako mianownik miernika efektywności. Jednakże mierniki działalności mają ograniczone zastosowanie: nie można nimi mierzyć efektywnego wykorzystania zasobów, które może być mierzone za pomocą wskaźników kosztów jednostkowych, jak również nie mierzą one stopnia zadowolenia obywateli z określonych usług, który może być wykazany przez badanie ankietowe. Mimo swoich ograniczeń, mierniki działalności są punktem wyjścia przy tworzeniu w przyszłości jaśniejszych i bardziej konkretnych mierników wykonania.
Kryteria oceny mierników – pytania pomagające w prawidłowym wyborze mierników:
1) Czy mierzy się właściwe elementy ?
Czy mierniki:
· określają doskonalenie/ poprawę w realizacji misji,
· określają doskonalenie/ poprawę w realizacji celów i zamierzeń,
· określają udział „wartość dodanej” zrealizowany przez:
- inwestycje Gminy ,
- poszczególne programy i wdrożenia,
· określają wymagania klientów zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych,
· określają wewnętrzne działania Gminy .
2) Czy mamy właściwe mierniki
Czy mierniki:
· właściwie określają pożądane wyniki (rezultaty),
· nawiązują do specyficznych i kluczowych procesów,
· są zrozumiałe na każdym poziomie i stosowane do oceny i mierzenia,
· efektywne w działaniu,
· wiarygodne i możliwe do zakomunikowania (przekazania) dla wewnętrznych i zewnętrznych grup interesariuszy ,
· dokładne, wiarygodne, znaczące i weryfikowalne,
oparte na danych, które są osiągalne za rozsądną cenę, właściwych i dostępnych w wymaganym czasie
3) Czy mierniki stosowane są we właściwy sposób?
Czy mierniki używane są:
· w planowaniu strategicznym (np. do identyfikowania bazy, luk, celów i priorytetów strategicznych),
· jako przewodnik w priorytetyzacji działań,
· w decyzjach dotyczących alokacji zasobów,
· w codziennym zarządzaniu zadaniami, środkami oraz personelem,
· do komunikowania rezultatów interesariuszom.
Jedną z korzyści, którą przynosi stosowanie Strategicznej Karty Wyników jest weryfikcja celów na takie, które mogą być wyrażone przy pomocy konkretnych mierników. Tak ustalone cele są SMART (j. ang sprytny, bystry):
A. S - Secyficzne ( Konkretne)
B. M - Mierzalne
C. A - Akceptowalne
D. R - Realistyczne
E. T - Terminowe /Osadzone w czasie
Kryteria wyboru i rankingu inwestycji dla Gminy Buczkowice
W strategii określono dwa główne cele strategiczne:
CEL I: WZROST ATRAKCYJNOŚCI GMINY DLA JEJ MIESZKAŃCÓW
CEL II: WZROST TURYSTYCZNEJ ATRAKCYJNOŚCI GMINY
proponuje się następujące kryteria oceny inwestycji planowanych w przyszłym okresie w Gminie Buczkowice:
A. w grupie kryteriów określających zbieżność inwestycji z celami strategicznymi :
1. Czy inwestycja jest bezpośrednio związana z rozwojem turystyki?
2. Czy inwestycja jest związana z rozwojem gospodarczym w innych dziedzinach nie kolidujących z rozwojem turystyki?
3. Czy inwestycja dotyczy infrastruktury komunikacyjnej?
4. Czy inwestycja poprawia atrakcyjność Gminy dla jej mieszkańców?
5. Czy inwestycja bezpośrednio wpłynie na korzystny wizerunek i promocję Gminy?
6. Czy inwestycja dotyczy ochrony środowiska?
B. w grupie kryteriów określających możliwość korzystnego finansowania w danym momencie, w szczególności — dofinansowania ze źródeł zewnętrznych:
1. Czy inwestycja jest dofinansowywana ze środków zewnętrznych lub z miejscowych kapitałów prywatnych?
2. Czy inwestycja jest kredytowana na warunkach korzystniejszych, niż rynkowe?
3. Czy inwestycja po zakończeniu będzie generować dochody dla Gminy?
4. Czy inwestycja została poprzedzona studium wykonalności?
5. Czy inwestycja jest w trakcie realizacji? (kryterium przejściowe — dotyczy inwestycji rozpoczętych przed wdrożeniem Wieloletniego Planu Inwestycyjnego).
Wagi przeliczeniowe kryteriów i procedura oceny
Poszczególnym kryteriom strategia przyznaje zróżnicowaną ważność, wyrażoną odpowiednimi wagami liczbowymi przedstawionymi poniżej (TABELA).
Oceny inwestycji dokonuje się odpowiadając na kolejne pytania-kryteria i ustalając odpowiedni współczynnik stopnia spełnienia danego kryterium przez inwestycję. Współczynnik może przybierać wartości całkowite w zakresie od 0 do 3 i dla każdego z kryteriów jest wyznaczany oddzielnie. Ocena (przyznanie niższego lub wyższego priorytetu) inwestycji powstaje poprzez zsumowanie ocen cząstkowych (dla poszczególnych kryteriów) powstałych jako iloczyn stałej wagi (wyrażającej istotność danego kryterium w całej ocenie) i ocenionego współczynnika (stopnia spełnienia przez inwestycję danego kryterium). Ponieważ suma wag wynosi 28, a maksymalny współczynnik wynosi 3, ocena inwestycji waha się w przedziale od 0 do (teoretycznie) 3 × 28 = 84.
Tabela: Wagi przeliczeniowe i opis znaczenia poszczególnych wartości współczynnika oceny dla kolejnych kryteriów oceny inwestycji
kryterium |
waga |
znaczenie poszczególnych wartości współczynnika |
|||
|
|
0 |
1 |
2 |
3 |
1. Czy inwestycja jest bezpośrednio związana z rozwojem turystyki? |
4 |
inwestycja niezwiązana z rozwojem turystyki |
i. związana pośrednio z rozwojem turystyki (np. lesistość) |
inwestycja w bezpośrednie otoczenie i usługi dla turystyki |
inwestycja w przedsięwzięcia, urządzenia i obiekty turystyczne |
2. Czy inwestycja poprawia jakość życia mieszkańców? |
5 |
inwestycja niezwiązana z poprawą życia |
inwestycja pośrednio związana z poprawą jakości zycia |
inwestycja w podniesienie poziomu i poprawę warunków standardów życia |
inwestycja daje znaczące efekty poprawy jakości życia mieszkańców |
3. Czy inwestycja jest związana z rozwojem gospodarczym w innych dziedzinach nie kolidujących z rozwojem turystyki? |
2 |
inwestycja niezwiązana z rozwojem gospodarki |
inwestycja pośrednio związana z rozwojem gospodarki |
inw. bezpośrednio związana z rozwojem dziedzin gospodarki neutralnych w stosunku do turystyki |
inw. bezpośrednio związana z rozwojem dziedzin gospodarki harmonizujących z rozwojem turystyki |
4. Czy inwestycja dotyczy infrastruktury komunikacyjnej? |
2 |
inwestycja niezwiązana z infrastrukturą komunikacyjną |
inwestycja pośrednio związana z infrastrukturą komunikacyjną |
inwestycja w infrastrukturę komunikacyjną, dotycząca głównie mieszkańców |
inwestycja w infrastrukturę komunikacyjną, dot. turystów i mieszkańców |
5. Czy inwestycja bezpośrednio wpłynie na korzystny wizerunek i promocję gminy? |
1 |
inwestycja bez znaczenia dla promocji gminy |
inwestycja poprawiająca pośrednio wizerunek gminy |
bezpośrednia inwestycja w typową promocję gminy |
inwestycja w trwałe dominanty wizerunku gminy |
6. Czy inwestycja dotyczy ochrony środowiska? |
2 |
inwestycja pogarszające stan środowiska |
inwestycja bez wpływu na środowisko |
inwestycja w średnim stopniu oprawiająca stan środowiska |
inwestycja o dużym efekcie i znaczeniu dla stanu środowiska |
7. Czy inwestycja jest dofinansowywana ze środków zewnętrznych lub z miejscowych kapitałów prywatnych? |
4 |
inwestycja ma być w 95 – 100% finansowana z budżetu |
inwestycja ma zapewnione 5 –30% finansowania spoza budżetu |
inwestycja ma zapewnione 30 – 60% finansowania spoza budżetu |
inwestycja ma zapewnione ponad 60% finansowania spoza budżetu |
8. Czy inwestycja jest kredytowana na warunkach korzystniejszych, niż rynkowe? |
1 |
oszczędności w porównaniu z kredytem komercyjnym wynoszą do 1 % kosztów inwestycji |
oszczędności w porównaniu z kredytem komercyjnym wynoszą 1 – 3% kosztów inwestycji |
oszczędności w porównaniu z kredytem komercyjnym wynoszą 3 – 6% kosztów inwestycji |
oszczędności w porównaniu z kredytem komercyjnym wynoszą ponad 6 % kosztów inwestycji |
9. Czy inwestycja po zakończeniu będzie generować dochody dla gminy? |
3 |
brak dochodów |
okres zdyskontowanego zwrotu — ponad 10 lat |
okres zdyskontowanego zwrotu inwestycji: 4 –10 lat |
okres zdyskontowanego zwrotu inwestycji — poniżej 4 lat |
10. Czy inwestycja została poprzedzona studium wykonalności? |
2 |
brak studium wykonalności |
zrobiono wstępną ocenę przedsięwzięcia (studium możliwości) |
wykonano wstępne studium wykonalności (pre-feasibility study) |
wykonano pełne studium wykonalności (feasibility study) |
11. Czy inwestycja jest w trakcie realizacji? |
1 |
inwestycja |
zaawansowanie
|
zaawansowanie
|
zaawansowanie powyżej 50% |
Pytania, które należy przeanalizować przed podjęciem decyzji strategicznych.
A. Jakimi wartościami i normami kierujemy się w naszej Gminy?
B. Jaką perspektywę czasową bierzemy pod uwagę ?
C. Jakie założenia dotyczące otoczenia leżą u podstaw naszej strategii (poziom regulacji prawnych, procesy ekonomiczne, dostępność zasobów, technologie, konkurencja, rynki)?
D. Jakie istniejące i nowe usługi zamierzamy oferować mieszkańcom lub inwestorom (a jakich nie)?
E. Jakie kryteria zastosujemy przy ocenie wprowadzenia nowych usług?
F. Jakie istniejące i nowe grupy klientów-mieszkańców-inwestorów będą obsługiwane przez naszą Gminę ?
G. Jakie kryteria zastosujemy przy ocenie planowanych działań?
H. Jakie czynniki (cena i/lub różne czynniki opisujące jakość) mają znaczenie dla mieszkańców lub inwestorów?
I. Które z tych czynników będą stanowiły przewagę strategiczną naszej Gminy?
J. Na które z naszych usług będziemy kładli szczególny nacisk (zasoby i uwagę)?
K. Na które z naszych nowych poczynań powinniśmy położyć największy nacisk?
Pomocą przy realizacji projektów i programów określonych w strategii ,które mają być dofinansowane ze środków Unii Europejskiej może być również zapoznanie się z :
Cykl Zarządzania Projektem
Cykl rozpoczyna się od fazy identyfikacji idei i rozwija tę ideę w plan wykonawczy, który może być zrealizowany i oceniony. Pomysły uzgodnione są w oparciu o zaakceptowaną i przyjętą strategię. Przedstawiona struktura gwarantuje, że wszyscy udziałowcy projektu mogą być właściwie poinformowani, a skonsultowane decyzje podejmowane są na właściwych etapach życia projektu.
Rys. Cykl Projektu
|
W Cyklu Projektu wyróżnia się sześć faz: Programowanie, Identyfikację, Formułowanie, Finansowanie, Wdrożenie oraz Ocenę. Szczegóły dla każdej fazy różnią się w zależności od inwestora , co wynika m.in. z różnic w przyjętych procedurach, jednak dla każdego cyklu wspólne są trzy elementy:
1. Cykl definiuje kluczowe decyzje, wymagania informacyjne oraz odpowiedzialność w każdej z faz.
2. Każda faza cyklu musi być całkowicie zakończona, aby kolejna z faz mogła zakończyć się sukcesem.
3. Faza Oceny w każdym projekcie ma przynosić doświadczenie z realizowanych projektów, które będzie wykorzystywane w przyszłych programach i projektach.
Zarządzanie Cyklem Projektu (Project Cycle Management –PCM) wprowadzone zostało przez Komisję Europejską w latach dziewięćdziesiątych, aby poprawić jakość przygotowania i zarządzania projektami, co w efekcie zwiększa efektywność udzielanej pomocy.
Zarządzanie Cyklem Projektu PCM – integruje poszczególne fazy cyklu , tak aby właściwe elementy badane były systematycznie, wg właściwej metodologii , co gwarantuje skupienie się na celach projektu i trwałość jego korzyści. PCM wymusza skupienie się na rzeczywistych potrzebach beneficjentów, przez wymóg szczegółowej oceny stanu istniejącego oraz przez zastosowanie metody Logicznej Struktury (Logical Framework Approach - LFA). Od samego początku aspekty zapewnienia trwałości korzyści są wkomponowane w przygotowanie projektu. Metoda PCM zwiększa przejrzystość projektu oraz kontekstu , w którym jest realizowany, co ułatwia również monitorowanie i ocenę projektu.
Zasady PCM:
1. Jasny podział faz projektu – co zapewnia właściwą strukturę i właściwy proces decyzyjny.
2. Orientacja na klienta – przez stosowanie warsztatów planowania projektów w kluczowych stadiach cyklu projektu, oraz formułowanie Celów Projektu ukierunkowanych na dostarczanie właściwych korzyści dla beneficjentów.
3. Włączenie aspektu trwałości do przygotowania projektu – co zapewni trwałość korzyści dla beneficjentów.
4. Stosowanie Logicznej Struktury (LFA) – co zapewnia analityczne podejście do przygotowania projektu i zarządzania projektem
5. Zintegrowane podejście – połączenie celów każdego z projektów z celami lokalnymi, regionalnymi , krajowymi i Unii Europejskiej oraz sektorowymi, zapewnienie, że plany i budżety przygotowane są w oparciu o logiczną strukturę projektu
Rys. Zintegrowane podejście
|
Kluczowe kryteria określone zostały przez praktyków PCM w celu poprawy jakości oceny oraz podejmowanych decyzji na wszystkich etapach (fazach) cyklu projektu.
Te kluczowe kryteria to:
1. Właściwość/ odpowiedniość :
Czy propozycje zawarte w projekcie są zgodne z przyjętą strategią, czy są odpowiednie dla zidentyfikowanego problemu i beneficjentów projektu :
A. projekt jest powiązany z celami sektorowymi, lokalnymi, narodowymi i celami Komisji Europejskiej,
B. beneficjenci są zaangażowani w proces planowania od samego początku,
C. przeprowadzono szczegółową analizę problemu,
D. cele są jasno określone jako korzyści dla bezpośrenich beneficjentów ?
2. Wykonalność:
Czy idea projektu może zostać zrealizowana w praktyce:
A. cele są logiczne i mierzalne,
B. wzięto pod uwagę ryzyka, konieczne uwarunkowania oraz zdolność inwestora do realizacji projektu,
C. monitoring skoncentrowany jest na właściwych celach?
3. Trwałość rezultatów:
Do jakiego stopnia aktywa/zasoby (zarówno fizyczne jak i instytucjonalne) stworzone przez projekt, będą przynosiły korzyści po zakończeniu finansowania projektu:
A. czynniki warunkujące trwałość uwzględnione są jako część projektu,
B. rezultaty z oceny wykorzystywane są jako lekcja na przyszłość ?
Te trzy kryteria są istotnymi miernikami jakości projektu. Powinny one oceniających, decydentów i doradców informować - nie tylko na etapie planowania, ale w każdej fazie cyklu projektu o odchyleniach i koniecznych zmianach kierunku. .
Logiczna Struktura Projektu – Logical Framework Approach (LFA)
LFA jest efektywną techniką umożliwiającą zidentyfikowanie i analizę problemu, zdefiniowanie celów i działań, które powinny zostać podjęte aby problem został rozwiązany. Stosując podejście Struktury Logicznej LFA można upewnić się czy spełnione są trzy kluczowe kryteria opisane wyżej. LFA pełni również zasadniczą rolę w czasie wdrażania i oceny projektu . Pełne wykorzystanie LFA warunkowane jest wsparciem innych narzędzi do analiz technicznych, ekonomicznych i ekologicznych takich jak: Ocena Oddziaływania, Analiza Kosztów i Korzyści, Finansowe i Ekonomiczne Analizy (w tym m.in. NPV i IRR). Należy zaznaczyć, że LFA nie jest czarodziejskim rozwiązaniem, a jedynie skutecznym narzędziem wsparcie, nie zwalniającym z myślenia. Tutaj również działa zasada „śmieci na wejściu – śmieci na wyjściu”.
|
Rys. Matryca Logicznej Struktury Projektu
Przykładowa Matryca Projektu dla wybranego zadania strategicznego Gminy Buczkowice (Logframe Matrix - narzędzie The Logical Framework Approach – zgodnie z Project Cycle Management – European Commission, The Management of Community Aid to Non-member Countries (SCR)
![]() |